7 فروردین زادروز خسرو شکیبایی
امروز 7 فروردین زادروز خسرو شکیبایی ، هامون سینمای ایران است. خسرو شکیبایی بازیگری که هفتمین روز بهار به دنیا آمد و عاشق قطعه «بهار دلنشین» استاد بنان بود. خسرو شکیبایی بازیگر لحظه‌های فراموش نشدنی سینمای ایران 7 فروردین سال 1323 خورشیدی برابر با 27 مارس 1944 میلادی در محله مولوی تهران به دنیا آمد.
خسرو شکیبایی تحصیلاتش را در رشتهٔ بازیگری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان برد. تا پیش از انقلاب فقط در عرصه تئاتر و دوبله فعالیت داشت و فعالیت حرفه‌ای در سینما را با بازی در فیلم خط قرمز (مسعود کیمیایی، 1361) آغاز کرد. شکیبایی در نزدیک به 40 فیلم سینمایی بازی کرد. بازی در نقش حمید هامون در فیلم هامون ساختهٔ داریوش مهرجویی یکی از ماندگارترین نقش‌هایی است که ایفا کرده‌است.
دوران کودکی و نوجوانی خسرو شکیبایی
در شناسنامه نامش «خسرو» است ولی خانواده و نزدیکان او را «محمود» صدا می‌کردند. پدر خسرو سرگرد ارتش بود و وقتی او 14 ساله بود بر اثر سرطان از دنیا رفت. او قبل از اینکه وارد عرصه تئاتر شود، در حرفه‌هایی چون خیاطی و کانال‌سازی و آسانسورسازی کار می‌کرد. در 19 سالگی برای اولین بار روی صحنه تئاتر رفت و بعد از مدتی به عباس جوانمرد، معرفی و به صورت کاملاً حرفه‌ای بازیگر تئاتر شد. وی فارغ‌التحصیل بازیگری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و فعالیت هنری خود را از سال 1342 با بازیگری تئاتر آغاز کرد، 5 سال بعد یعنی در سال 1347 وارد حرفهٔ دوبلوری شد.
دوران کاری خسرو شکیبایی
شکیبایی قبل از اینکه وارد عرصه تئاتر شود، در حرفه‌هایی چون خیاطی و کانال‌سازی وآسانسورسازی کار می‌کرد. شکیبایی که فارغ‌التحصیل بازیگری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود در سن 19 سالگی برای اولین بار در نمایشنامه «پنجه عدالت» کار حسین افشار بازی کرد و بعد از مدتی به صورت کاملاً حرفه‌ای وارد عرصه تئاتر شد. از جمله نمایش‌هایی که وی در آنها ایفای نقش نموده، می‌توان به سنگ و سرنا، همه پسران من، شب بیست و یکم و بیا تا گل بر افشانیم اشاره کرد. او چندین نمایش تلویزیونی مانند فیزیکدان‌ها و هنگامه شیرین وصال را هم در کارنامه دارد.
خسرو شکیبایی در سال 1347 وارد حرفهٔ دوبلوری شد و در نقش بازیگرانی چون «چارلتون هستون»، «جیمز می‌سون»، «بیلی کازبی» گویندگی کرد. شکیبایی نخستین بار در سال 1353 در فیلم کوتاه «کتیبه» به کارگردانی فریبرز صالح مقابل دوربین رفت. در سال 1361 در حالی که مشغول بازی در نمایش «شب بیست و یکم» بود، مورد توجه مسعود کیمیایی قرار گرفت و با بازی در نقش کوتاهی در فیلم خط قرمز (مسعود کیمیایی-1361) به سینما آمد و تا سال 1368 نقش آفرینی‌هایی کرد. از جمله در فیلم‌های دزد و نویسنده، ترن و رابطه خوب ظاهر شد.
در نمایش «شاهزاده و گدا» کار هادی مرزبان بود که داریوش مهرجویی به طور اتفاقی این نمایش را دید و از آنجاکه در جستجوی بازیگری برای فیلم تازه‌اش «هامون» بود، شکیبایی را دعوت به کار کرد. بعد از بازی در فیلم هامون (داریوش مهرجویی-1368) بود که نام خسرو شکیبایی بر سر زبان‌ها افتاد. او برای بازی در این فیلم از «هشتمین جشنواره فیلم فجر»، سیمرغ بلورین دریافت کرد. براساس نتایج یک نظرسنجی در سال 1383، شخصیت «هامون»، عنوان ماندگارترین شخصیت در تاریخ سینمای ایران را از آن خود کرد.
شکیبایی سه بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگری مرد را از جشنواره فیلم فجر گرفت و یک بار هم دیپلم افتخار جشنواره به او اهدا شد، همچنانکه بار‌ها از سوی منتقدان و مجلات سینمایی تحسین شد. هامون سینمای ایران، در طول سال‌های فعالیتش در سینما در آثاری چون «سارا»، «پری»، «سرزمین خورشید»، «یک بار برای همیشه»، «بلوف»، «درد مشترک»، «کیمیا»، «خواهران غریب»،، «کاغذ بی‌خط»، «رییس»، «حکم»، «سالاد فصل»، «شب» و... بازی کرد و با کارگردان‌هایی چون مهرجویی، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، کیومرث پوراحمد، سیروس الوند، احمدرضا درویش، فریدون جیرانی، رسول صدرعاملی و... همکاری داشت. خسرو شکیبایی در سریال‌های «سمک عیار»، لحظه، کوچک جنگلی، مدرس، روزی روزگاری، خانه سبز، کاکتوس، در کنار هم، آواز مه، تفنگ سر پر و همچنین در چند فیلم تلویزیونی به ایفای نقش پرداخت.
بیماری و مرگ خسرو شکیبایی
شکیبایی در مرگ هم بی رحم بود. بامداد 28 تیر سال 87 که ناگهان کوله بار زندگی‌اش را جمع کرد، دیگر هنرمندان همکارش و دوستدارانش هم شوکه شدند، هم غصه دار و هم عصبانی چراکه آنها معتقد بودند او هرگز آنطور که باید از خودش مراقبت نکرد به فکر سلامتی‌اش نبود و هیچ فکر نکرد با این کوچ ناگهانی و تکان دهنده، چگونه دوستان و دوستدارانش را اندوهگین می‌کند. خسرو شکیبایی در ساعت 4 صبح جمعه 28 تیرماه 1387 در سن 64 سالگی در اثر بیماری عارضه قلبی در بیمارستان پارسیان تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا دفن شد.
روز خاکسپاری‌اش محمد اصفهانی در میان جمعیت غیرقابل کنترلی که در تالار وحدت گرد هم آمده بودند، قطعه «بهار دلنشین» استاد بنان را اجرا کرد تا کوچ تابستانی بازیگر شیدایی ما رنگ و بویی از بهار داشته باشد.
روحش شاد و یادش گرامی
