علت درد کف پا چیست و چگونه درمان میشود؟

• مجله زوم لایف
• به‌روزرسانی: 2 سال پیش
• زمان خواندن: 6 دقیقه

درد کف پا یکی از شایع ترین دلایلی است که افراد را راهی مطب متخصص ارتوپدی در تهران می‌‌کند. اکثر افراد تصور می‌‌کنند وجود یک زائده استخوانی باعث درد آنها شده است. اگرچه این مسئله در برخی موارد صحیح است گاهی اوقات درد کف پا به دلایل دیگری به وجود می‌آید و چنانچه تشخیص داده نشود و درمان به تاخیر بیفتد بیمار دچار درد بیشتر و حتی مشکلات دیگر خواهد شد.

علت و درمان درد کف پا

التهاب پلانتار فاسیا

گاهی اوقات درد کف پا به علت التهاب رباط محافظ کف پا به وجود می‌آید که درد از ناحیه پاشنه شروع می‌‌شود و تا پنجه پا ادامه پیدا می‌کند. گاهی اوقات درد به علت پوشیدن کفش نامناسب، انعطاف پذیری ضعیف پا، تغییر ناگهانی سطح فعالیت جسمانی، پابرهنه راه رفتن، صافی کف پا یا قوس بیش از حد آن، یا حتی ضربه مستقیم به پا ایجاد می‌شود.

معمولاً بیماران پس از بیدار شدن از خواب یا تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده دچار درد کف پا می‌شوند. معمولا این درد به تدریج کاهش پیدا می‌‌کند اما مجدداً ممکن است در طول روز عود کند. معمولاً کف پا بدون ایجاد تورم دچار حساسیت می‌شود.

برخی از روش‌هایی که برای درمان این وضعیت توصیه می‌شوند عبارتند از:

• استفاده از چسب کینزیو؛
• استفاده از داروهای ضد التهاب؛
• فیزیوتراپی؛
• استفاده از کفی یا کفش طبی؛
• استراحت دادن به پا؛
• استفاده از کمپرس یخ.

در برخی موارد ممکن است پزشک به بیمار توصیه کند به منظور استراحت بیشتر پا از بریس استفاده کند یا پای او را گچ بگیرد.

از عمل جراحی برای درمان درد کف پا استفاده نخواهد شد اما شاک ویو تراپی یک روش غیر تهاجمی است و مزایای بسیار خوبی را به دنبال دارد. در صورتی که بیمار پس از شاک ویو تراپی بهبود پیدا نکرده باشند انجام یک جراحی کوچک به منظور آزادسازی رباطی که از ناحیه پاشنه تا نزدیک پنجه پا درگیر شده است ضرورت خواهد یافت تا بیمار به طور کامل بهبود یابد.

شکستگی استرسی

استفاده بیش از حد از یک ناحیه می‌تواند فشار بسیار زیادی را به آن وارد کند و باعث شکستگی استخوان شود. این شکستگی‌های کوچک معمولاً به علت تغییرات ناگهانی در سطح فعالیت ورزشی به وجود می‌آیند. استخوان پاشنه در چنین شرایطی دچار حساسیت و تورم خواهد شد و بیمار دچار درد خفیف و سپس درد شدید می‌شود.

استراحت دادن به پا، استفاده از کفش مخصوص یا گچ گرفتن پا به بهبود شکستگی استخوان کمک می‌کند. در صورتی که شکستگی کف پا باعث بروز این مشکلات شده باشد استفاده از کفی طبی یا کفش مخصوص از عود مجدد این مشکل جلوگیری می‌نماید.

التهاب تاندون آشیل

التهاب تاندون آشیل یا التهاب پشت پاشنه بسیار شایع است و معمولاً به علت تغییرات ناگهانی در فعالیت ورزشی ایجاد می‌شود. التهاب تاندون آشیل معمولاً در افرادی که دچار گرفتگی عضلات ساق پا، قوس بیش از حد یا صافی کف پا هستند و از کفش نامناسب استفاده می‌کنند بیشتر دیده می‌شود. در این شرایط بیمار همیشه پس از بیدار شدن از خواب یا نشستن به مدت طولانی دچار درد خواهد شد و در صورتی که تحت درمان قرار نگیرد درد بدتر می‌شود و ممکن است زندگی روزمره او را مختل کند.

راه رفتن نیز دشوار خواهد شد. التهاب ایجاد شده می‌تواند باعث ضعیف شدن تاندون و پارگی آن شود. برای درمان التهاب تاندون آشیل از روش‌هایی مانند استراحت، استفاده از کمپرس یخ، مصرف داروی ضد التهاب، لیفت پاشنه، کفش طبی و فیزیوتراپی به منظور کاهش التهاب و بهبود قدرت و انعطاف پذیری آن استفاده می‌شود. گاهی اوقات گچ گرفتن پا به مدت ۴ تا ۶ هفته به ویژه در مواردی که بیمار برای راه رفتن مشکل دارد توصیه می‌شود تا به تدریج شرایط بیمار بهبود یابد

در صورتی که روش‌های درمانی مراقبتی تاثیری در بهبود بیمار نداشته باشد انجام عمل جراحی برای تسکین درد توصیه می‌شود. در این روش پزشک به خارج کردن بافت اسکار درون تاندون و اطراف آن می‌پردازد تا عملکرد تاندون بهبود یابد.

بیماری سیور

بیماری سیور اختلال شایعی است که در کودکان ۸ تا ۱۴ سال دیده می‌شود. در این بیماری صفحه رشد پشت پاشنه از ناحیه تاندون دچار التهاب می‌‌شود و کودک با درد زیادی مواجه خواهد شد. این اختلال معمولاً در دوران رشد سریع کودک دیده می‌شود اما پوشیدن کفش نامناسب، سفتی عضلات ساق پا، صافی یا قوس بیش از حد کف پا نیز در بروز این اختلال نقش دارد. کودک پس از اتمام فعالیت جسمانی خود در ناحیه پاشنه و کف پا دچار درد و حساسیت خواهد شد اما به ندرت کف پای او ملتهب می‌شود.

استراحت کردن، استفاده از کمپرس یخ، لیفت پاشنه و کشش عضلات ساق پا، فیزیوتراپی و استفاده از داروهای ضد التهاب می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. استفاده از کفی طبی با مزایای زیادی همراه است و از عود مجدد جلوگیری می‌کند. در برخی موارد استفاده از کفش مخصوص در کودکانی که کف پای آنها تحمل وزن را ندارد و یا دچار درد شدید شده‌ اند توصیه می‌‌شود. به این ترتیب علاوه بر اصلاح مشکل کف پا، ساق پا نیز می‌تواند استراحت کند و کودک طی مدت ۲ تا ۶ هفته شاهد بهبود خود خواهد بود.

خار پاشنه

خار پاشنه زمانی ایجاد می‌‌شود که یک توده‌های کلسیمی زیر استخوان پاشنه به وجود بیاید. خار پاشنه در عکسبرداری توسط اشعه ایکس به صورت یک زائده نوک تیز دیده می‌شود حتی گاهی اوقات بدون نیاز به عکس و با لمس پاشنه می‌توان وجود این توده کلسیمی را تشخیص داد. خوشبختانه معمولاً خارپاشنه دردناک نیست اما گاهی اوقات درد از علائم شایع آن محسوب می‌‌شود.

روش‌های متعددی برای درمان خار پاشنه وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از تزریق کورتیزول، ماساژ دادن کف پا یا استفاده از کفی طبی که به عنوان یک لایه محافظ عمل می‌کند و از احساس درد جلوگیری خواهد کرد. افرادی که دچار درد مزمن کف پا ناشی از خار پاشنه شده‌ اند تزریق کورتیکواستروئید یک روش عالی محسوب می‌شود. کورتیزون به طور طبیعی توسط بدن و در واکنش به استرس تولید می‌شود و از نوع مصنوعی آن برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می‌شود.

با کاهش التهاب به طرز قابل توجهی از میزان درد کاسته می‌‌شود و نتایج به دست آمده تا چند هفته ماندگاری دارد. تزریق مجدد کورتیزون می‌‌تواند به طور کامل به درمان خارپاشنه کمک کند.

شکستگی استخوان

شکستگی استخوان پاشنه یکی دیگر از دلایل درد کف پا محسوب می‌شود که بیمار دچار درد خفیف تا شدید، تورم و بدشکلی پا خواهد شد. در برخی موارد نیز بیمار توانایی راه رفتن خود را از دست می‌دهد. گچ گرفتن پا و استفاده از عصا به بهبود بیمار کمک می‌کند.

در صورتی که شکستگی پاشنه با جابجایی استخوان همراه باشد انجام عمل جراحی ضرورت خواهد یافت و پزشک از عکسبرداری توسط اشعه ایکس یا سی تی اسکن برای ارزیابی وسعت آسیب ایجاد شده استفاده می‌کند. در صورتی شکستگی استخوان درمان نشود باعث آسیب ‌دیدگی دائمی خواهد شد و بیمار با درد شدید کف پا و مچ مواجه می‌‌شود.

سندروم تونل تارسال

التهاب اعصاب یا فشردگی مزمن یک عصب و باعث بروز درد، سوزش و بی حسی، سوزن سوزن شدن یا درد تیرکشنده درون مچ یا کف پا خواهد شد. این اختلال می‌‌تواند به علت سفتی رباط، تشکیل تومور، صافی کف پا و یا وارد شدن ضربه به پاشنه یا کف پا ایجاد شود. معمولا بیمار در هنگام شب و در حین راه رفتن دچار درد زیادی می‌شود. استفاده از چسب مخصوص در این ناحیه می‌تواند به تسکین درد کمک کند.

استراحت دادن به پا، استفاده از کفش طبی، فیزیوتراپی یا استفاده از قرص و داروی ضد التهاب به بهبود درد کمک می‌کند. استراحت دادن به پا به مدت ۴ تا ۶ هفته باعث کاهش درد می‌‌شود. در صورتی که درد بیمار بهبود پیدا نکند پزشک درخواست انجام اسکن ام‌ آر آی را خواهد داد تا بتواند وسعت آسیب دیدگی عصب را ارزیابی کند. در برخی موارد نیز انجام عمل جراحی به منظور تسکین درد و بهبود توانایی حرکتی بیمار توصیه می‌‌شود.