اسکلروتراپی واریس؛ مراحل درمانی، تاثیر و عوارض آن
سکلروتراپی به روش پزشکی گفته می شود که برای از بین بردن رگ های واریسی و رگ های عنکبوتی استفاده می شود. اسکلروتراپی شامل تزریق یک محلول (معمولاً محلول نمک) به طور مستقیم به داخل سیاهرگ است.
ین محلول پوشش رگ خونی را تحریک می کند و باعث فروپاشی، چسبیدن آن به هم و لخته شدن خون می شود. پس از انجام اسکلروتراپی، وریدهای درمان شده در عرض چند هفته محو می شوند، اگرچه گاهی اوقات ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد تا نتایج به طورکامل مشاهده شود. همچنین ممکن است در برخی موارد، چندین جلسه درمان با اسکلروتراپی مورد نیاز باشد.
مزایای اسکلروتراپی چیست؟
مزایای اسکلروتراپی برای درمان واریس عبارتند از:
- بدون بیهوشی: در صورت فشرده سازی کافی توسط باند روی ورید، درد کمی ایجاد می شود. فشرده سازی همچنین ممکن است به کاهش کبودی و تورم کمک کند.
- نتایج خوب برای اکثر مردم: اسکلروتراپی به ویژه برای درمان واریس پا به خوبی عمل می‌کند. یک جلسه ممکن است حدود 50 تا 80 درصد وریدهای تزریق شده را از بین ببرد. در حدود 10 درصد موارد، اسکلروتراپی جواب نمی دهد. اگر این اتفاق بیفتد، پزشک شما می تواند راه حل های مختلف یا روش متفاوتی مانند لیزر درمانی را امتحان کند.
- نتایج نسبتاً سریع برای رگهای کوچک: رگهای عنکبوتی معمولاً در عرض سه تا شش هفته به درمان پاسخ می‌دهند، اما برای رگهای بزرگتر ممکن است سه تا چهار ماه طول بکشد.
- در صورت موفقیت آمیز بودن درمان، رگ های واریسی یا رگ های عنکبوتی دوباره ظاهر نمی شوند. با این حال، ممکن است برای رگهای واریسی جدیدی که ایجاد می‌شوند به درمان نیاز داشته باشید.
از اسکلروتراپی چه انتظاری باید داشت؟
پزشک قبل از توصیه این روش، وریدها یا عروق لنفاوی مشکل ساز را ارزیابی می کند. اسکلروتراپی معمولاً یک روش سرپایی است که 30 تا 45 دقیقه طول می کشد. در طول عمل، پزشک از یک سوزن ظریف برای تزریق محلول اسکلروتراپی به ورید واریسی یا عنکبوتی استفاده می کند. آنها ممکن است از روش سونوگرافی برای راهنمایی و شناسایی رگ ها استفاده کنند. در طول درمان وریدهای واریسی بزرگتر، ممکن است احساس سوزش خفیف یا گرفتگی برای چند دقیقه وجود داشته باشد.
برخی اوقات، پزشک ممکن است یک داروی بیهوشی تجویز کند و یک کاتتر را در رگ خونی آسیب دیده وارد کرده و از محلول 90٪ الکل برای مسدود کردن ورید استفاده کند. در بیشتر موارد، فرد برای فروپاشی کامل ورید به درمان های بعدی نیاز دارد. به ویژه درمان چندین ورید واریسی، ممکن است نیاز به جلسات متعدد داشته باشد.
چه زمانی باید از اسکلروتراپی استفاده کرد؟
برخی افراد ممکن است اسکلروتراپی را برای درمان رگ های واریسی یا رگ های عنکبوتی انجام دهند. برخی دیگر این روش را به دلایل زیبایی انجام می‌دهند. پزشک می تواند به فرد کمک کند تا تصمیم بگیرد که آیا اسکلروتراپی ضروری است یا خیر.
افراد مبتلا به رگهای واریسی یا رگهای عنکبوتی ممکن است اسکلروتراپی را مورد استفاده قرار دهند اما اگر رگها بیش از حد پیچ خورده باشند دیگر درمانها کارساز نیستند همچنین اگر علائم ناراحت کننده ای مانند موارد زیر داشته باشند:
- خارش
- درد
- سوزش
- ورم
- گرفتگی شبانه
- پاها احساس سنگینی یا خستگی بسیار می‌کنند.
ممکن است لازم باشد فرد برای معاینه فیزیکی و احتمالاً تصویربرداری یا آزمایش خون برای بررسی اثرات اسکلروتراپی به پزشک مراجعه کند.
آماده شدن برای اسکلروتراپی
به منظور آماده شدن برای اسکلروتراپی، افراد باید دستورالعمل پزشک خود را دنبال کنند. که ممکن است شامل اجتناب از برخی داروها، مانند آسپرین یا رقیق‌کننده‌های خون، یا استفاده از لوسیون‌ها در ناحیه درمان باشد.
اسکلروتراپی چگونه انجام می‌شود؟
این روش اغلب به صورت سرپایی انجام می شود. با این حال، برخی از بیماران ممکن است پس از آن نیاز به بستری داشته باشند. از پزشک خود بپرسید که آیا نیاز به بستری دارید یا خیر.
رادیولوژیست شما با استفاده از یک سوزن بسیار ظریف، محلول حل کننده ورید را به وریدهای واریسی و عنکبوتی تزریق می کند. با ادامه این روش، احتمالاً سوزش خفیفی را احساس خواهید کرد. تعداد وریدهای درمان شده در یک جلسه متفاوت است و به اندازه و محل رگ ها بستگی دارد.
بعد از عمل جراحی
پس از درمان، پیروی از توصیه های پزشک نیز مهم است. ممکن است افراد برای کمک به بهبودی و جلوگیری از ایجاد رگ های واریسی بیشتر، نیاز به پوشیدن جوراب های فشاری داشته باشند. همچنین برخی از افراد دارای مقداری کبودی در محل تزریق خواهند شد.
وریدهای عنکبوتی معمولاً طی 3-6 هفته به درمان پاسخ می دهند و وریدهای بزرگتر معمولاً در 3-4 ماه درمان خواهند شد. اگر درمان موفقیت آمیز باشد، سیاهرگ ها ناپدید می شوند. در غیر این صورت، پزشک ممکن است درمان های دیگر را توصیه کند.
برای اسکلروتراپی به چند تزریق نیاز دارید؟
این قضیه با توجه به اندازه وریدها و میزان گسترش ورید عنکبوتی متفاوت خواهد بود. اکثر مراجعین برای رسیدن به نتایج تقریباً کامل، دو تا چهار جلسه درمانی را انجام می دهند.
اثربخشی
تحقیقات نشان می‌دهد که اسکلروتراپی در ۷۵ تا ۹۰ درصد موارد وریدهای مشکل‌ساز را از بین می‌برد، اما چنین نتیجه ای معمولاً به چندین مرحله درمان نیاز دارد. وقتی اسکلروتراپی جواب نمی دهد، افراد ممکن است به درمان های دیگری مانند جراحی نیاز داشته باشند.
اسکلروتراپی ممکن است برای همه موثر نباشد. به جز در نظر گرفتن اندازه ورید، کمتر از 10 درصد افراد ممکن است هیچ پاسخی به درمان نداشته باشند. اگر اسکلروتراپی برای شما بی اثر یا نامناسب باشد، پزشک ممکن است محلول اسکلروزکننده دیگری را تزریق کرده یا روش دیگری مانند لیزر درمانی پوستی را توصیه کند.
عوارض جانبی اسکلروتراپی
ممکن است پس از اسکلروتراپی عوارض جانبی خاصی را تجربه کنید.همچنین اثرات خفیف تری مانند خارش وجود دارد که می تواند یک یا دو روز پس از عمل ادامه داشته باشد. علاوه بر آن ممکن است نواحی برجسته و قرمز را در محل تزریق تجربه کنید. این موارد باید ظرف چند روز ناپدید شوند. کبودی نیز ممکن است در اطراف محل تزریق ایجاد شود و چند روز یا چند هفته طول بکشد.
سایر عوارض جانبی اسکلروتراپی عبارتند از:
- وریدهای بزرگ که تزریق بر روی آنها صورت گرفته ممکن است توده ای و سفت شوند و همچنین احتمال دارد چندین ماه طول بکشد تا آنها حل و محو شوند.
- خطوط یا لکه های قهوه ای ممکن است در محل سیاهرگ ظاهر شوند. در بیشتر موارد، آنها در عرض سه تا شش ماه ناپدید می شوند، اما ممکن است به طور دائمی نیز ماندگار بمانند.
- عروق خونی جدید و ریز ممکن است در محل درمان اسکلروتراپی ایجاد شود. این رگهای ریز ممکن است روزها یا هفته‌ها پس از عمل ظاهر شوند، اما معمولا بدون درمان طی سه تا دوازده ماه محو می شوند.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. عوارض شامل:
- التهاب به اندازه پنج اینچ در کشاله ران
- شروع ناگهانی ورم پا
- ایجاد زخم های کوچک در محل تزریق
البته این را باید خاطر نشان شویم که تمامی عوارض بالا را می توان با مراجعه به یک متخصص واریس یا یک کلینیک واریس و قلب و عروق به حداقل رساند. زیرا چنین افراد و کلینیک‌هایی به طور تخصصی فقط به درمان بیماری‌های قلب و عروقی می‌پردازند و به علت بیماران بسیاری که مداوا کرده اند، دارای تجریه بیشتری می‌باشند.
