آیا بررسی هورمون FSH برای زنان ضروری است؟
امروزه برخلاف گذشته می‌توان بسیاری از مشکلات ناباروری را شناسایی و برطرف کرد. برای تشخیص این مشکلات آزمایش‌های زیادی تجویز می‌شود که آزمایش FSH یکی از آن‌ها است. این آزمایش هم برای زنان و هم برای مردان استفاده می‌شود و علاوه بر مشکلات ناباروری می‌تواند اختلال در بعضی دستگاه‌های دیگر بدن را نیز تشخیص دهد. در این مقاله قصد داریم به طور مفصل این آزمایش را معرفی کنیم و تفسیر میزان غیرطبیعی FSH در آزمایش خون را بررسی کنیم.
آزمایش FSH چیست و نقش آن در بدن زنان!
هورمون FSH توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود و وظیفه اصلی آن تنظیم فعالیت‌های مربوط به تولید مثل است. این هورمون مسئول ترشح استروژن است و رشد فولیکول‌ها را در تخمدان زنان تحریک می‌کند. ترشح این هورمون در زمان اوج تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد. پزشک با بررسی سطح این هورمون در بدن زنان می‌تواند مشکلات باروری زنان را بررسی کند. این هورمون در مردان نیز باعث بلوغ اسپرم‌ها در بیضه می‌شود. در نوزادان، سطح FSH در ماه‌های بعد از تولد کاهش می‌یابد و در هنگام بلوغ مجددا افزایش می‌یابد.
برای پاسخ به سوال "FSH در آزمایش خون چیست؟" می‌توان گفت: انجام آزمایش FSH به اندازه‌گیری میزان این هورمون در بدن می‌پردازد و برای بررسی مشکلات ناباروری در مردان و زنان تجویز می‌شود. این آزمایش معمولا در کنار آزمایش‌های تستوسترون، استرادیول، LH و پروژسترون انجام می‌گیرد. همچنین می‌توان از آن برای بررسی مشکلات بلوغ کودکان استفاده کرد.
چه زمانی باید آزمایش FSH انجام شود؟
این آزمایش هم برای مردان و هم برای زنان تجویز می‌شود. زنان معمولا در شرایط زیر به انجام آزمایش زیر نیاز پیدا می‌کنند:
- ناکامی در بارداری بعد از یک سال تلاش
- بی‌نظمی در دوره قاعدگی
- عقب افتادن پریود
- اطلاع از وضعیت باروری برای برنامه‌ریزی بارداری در آینده
- بررسی و تایید یائسگی
این آزمایش برای مردان در شرایط زیر تجویز می‌شود:
- ناکامی در باردار کردن همسر بعد از یک سال تلاش
- کاهش شدید میل جنسی
در صورت داشتن علائم اختلال هیپوفیز، هم مردان و هم زنان ممکن است نیاز به این آزمایش داشته باشند. علائم زیر می‌تواند نشانه اختلال در عملکرد غده هیپوفیز باشد:
- خستگی
- ضعف
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
اگر به نظر می‌رسد فرزند شما در سن طبیعی به بلوغ نرسیده است، ممکن است به انجام آزمایش FSH نیاز داشته باشید.
تفسیر آزمایش FSH چگونه انجام می‌شود؟
میزان غیرطبیعی این هورمون در بدن شما می‌تواند نشانه مشکلات خاصی در بدن شما باشد. میزان پایین FSH در آزمایش خون زنان می‌تواند نشانه مشکلات تخمدان، عدم تولید تخمک، اختلال در عملکرد غده هیپوفیز یا غده هیپوتالاموس باشد. میزان کم آن در مردان اغلب نشانه اختلال در عملکرد بیضه است که با اختلال عملکرد هیپوفیز یا غده هیپوتالاموس نیز مرتبط است.
میزان بالای FSH در آزمایش خون زنان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. همچنین بهت است بدانید که میزان FSH در یائسگی افزایش می‌یابد. حتی قبل از یائسگی میزان این هورمون به مرور افزایش می‌یابد. با بالا رفتن سن، باروری زنان شروع به کاهش می‌کند و تعداد کمتری از تخمک‌های موجود در تخمدان به مرحله بلوغ می‌رسند. همچنین کیفیت تخمک‌های باقی‌مانده در مقایسه با سال‌های جوانی پایین‌تر است.
علاوه بر این، ناهنجاری‌های مادرزادی، سندروم تخمدان پلی کیستیک، سندروم ترنر، بیماری‌های خودایمنی، روش‌های درمانی سرطان یا مشکلات تخمک‌گذاری می‌تواند باعث افزایش این هورمون شود. افزایش زیاد FSH در این زنان به این معنی نیست که شانسی برای بارداری وجود ندارد. بلکه به این معنا است که بارداری سخت‌تر اتفاق می‌افتد و ممکن است نیاز به روش‌های درمان ناباروری باشد.
در مردان، سطح FSH بالاتر از حد طبیعی معمولا نشان دهنده نارسایی بیضه ناشی از ضربه یا مصرف زیاد الکل، ناهنجاری در رشدی بیضه‌ها، مشکلات ژنتیکی و شیمی درمانی است.
نکات مهم پیش از آزمایش FSH
این یک آزمایش خون است که از رگ دست فرد گرفته می‌شود. خانم‌های جوان باید این آزمایش را در روز سوم قاعدگی که سطح این هورمون در بالاترین میزان خود است انجام دهند. مصرف بعضی داروها می‌تواند روی نتیجه آزمایش تاثیرگذار باشد. به همین دلیل لازم است که پزشک در مورد داروهای مصرفی شما مطلع باشد. همچنین در صورت ابتلا به بیماری‌های زیر پزشک خود را در جریان بگذارید:
- بیماری تیروئید (پرکاری یا کم‌کاری تیروئید)
- تومورهای هورمونی
- وجود کیست تخمدان
- خونریزی غیر عادی از واژن
بیماری‌های قابل تشخیص با آزمایش FSH
میزان غیرطبیعی FSH در آزمایش خون می‌توان نشانه بیماری‌های متعددی در بدن شما باشد. عمده این مشکلات روی باروری شما تاثیرگذار خواهند بود. عمده این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:
- نارسایی اولیه تخمدان
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- وجود تومور در تخمدان
- اختلال عملکرد غده هیپوفیز
- اختلال در غده هیپوتالاموس
- آسیب به بیضه در اثر شیمی‌درمانی، ضربه یا مصرف زیاد الکل
- سندرم کلاین فلتر (مشکلی ژنتیکی که باعث اختلال در رشد جنسی مردان می‌شود.)
- اختلال در سیستم عصبی مرکزی
- سندرم ترنر در زنان
آزمایش FSH در منزل را به هومکا بسپارید!
در صورتی که پزشک انجام آزمایش FSH را به شما توصیه کرده است، می‌توانید به راحتی با استفاده از خدمات آزمایش در منزل هومکا این تست یا هر آزمایش پزشکی را در خانه خود انجام دهید. هومکا یک سامانه خدمات سلامت در منزل است که با اعزام کارشناس به منزل شما، نمونه آزمایش را دریافت می‌کند و نتیجه و تفسیر آن را در زمانی کوتاه به صورت آنلاین در اختیار شما قرار می‌دهد.
خدمات آزمایش در منزل تحت پوشش بیمه درمانی پایه و تکمیلی است و در تمام استان تهران در دسترس است. همچنین برای انجام آزمایش در منزل اهواز، شیراز، مشهد، رشت، اصفهان، کرج، قم، قزوین و تبریز می‌توانید با هومکا در ارتباط باشید. برای ثبت درخواست آزمایش در منزل کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید.
