اهمیت مس در رژیم غذایی + منابع غذایی مهم مس
اهمیت اساسی وجود مس در رژیم غذایی از این رو است که مس ماده‌ای است که بدن به تنهایی قادر به سنتز آن نیست و باید میزان مورد نیاز بدن به این ماده معدنی را خودمان تامین نماییم. همچنین بدن امکان ذخیره سازی مس را ندارد از این رو باید همواره این ماده را به میزان مناسب در رژیم غذایی خود بگنجانیم.
خاصیت مس برای بدن
مس ناکافی در بدن، سلامت انسان را تهدید می‌کند و یکی از مهم‌ترین جاهایی که بدن به مس نیاز دارد، در سنتز گلبول قرمز است؛ لذا داشتن یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند از دچار شدن به کم خونی جلوگیری نماید. مس در تولید ATP یا آدنوزین تری فسفات نقش اساسی ایفا می‌کند که منجر به تولید انرژی برای بدن می‌شود. شاید جالب باشد بدانید مس منجر به حفظ و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شود.
از دیگر فواید مس برای بدن انسان می‌توان به این مورد اشاره کرد که مس در پردازش کلسترول، رشد نوزاد در رحم مادر، تشکیل برخی آنزیم‌های مهم مانند تیروزیناز که در تولید رنگدانه پوست به نام ملانین موثر است کمک می‌کند. مس به تولید کلاژن که عامل شادابی و حفظ خاصیت ارتجاعی پوست است کمک می‌کند.
مس حتی برای تشکیل بافت همبند و استخوان‌ها نیز مفید و ضروری است و کمبود آن منجر به ضعیف شدن استخوان‌ها و مفاصل و دردناک شدن آنها خواهد شد. با توجه به اینکه مس خاصیت آنتی اکسیدانی دارد، با کاهش رادیکال‌های آزاد منجر به کم شدن احتمال سرطان در بدن نیز می‌شود. وجود مس در رژیم غذایی باعث می‌شود تیروئید به صورت بهینه فعالیت کند و نه کم کار و نه پرکار باشد.
منابع مهم مس
بزرگسالان در برنامه غذایی روزمره خود حدودا به 900 میلی گرم مس در رژیم غذایی نیاز دارند. این مقدار برای زنان باردار 1000 میلی‌گرم و برای زنان شیرده 1300 میلی‌گرم می‌باشد. در ادامه چندین ماده غذایی را معرفی می‌کنیم که با گنجاندن آنها در رژیم غذایی خود می‌توانید نیاز خود به مس را تامین نمایید. البته پیش آن باید گفت که استفاده از ظروف مسی برای پخت و پز و خوردن غذا و نوشیدنی‌ها می‌تواند به تامین مس مورد نیاز بدن شما کمک کند. ظروف مسی همواره برای ایرانیان جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ و زندگی روزمره داشته است و امروزه کمتر ظرفی را می‌توان یافت که نمونه مسی آن تولید نشده باشد.
پیش از معرفی مواد غذایی باید در نظرداشته باشید که این مواد علاوه بر مس دارای مواد مغذی دیگری نیز هستند که ممکن است برای شما مناسب نباشند. از این رو با در نظر گرفتن تمامی مواردو حساسیت‌ها منابع غذایی خود را انتخاب نمایید.
از دسته خوراکی‌های حیوانی و دریایی می‌توان به جگر گاو، شاه میگو، خرچنگ، ماهی تن، ماهی مرکب، سالمون و صدف اشاره کرد که دارای منابع مناسبی از مس هستند.
از بین آجیل‌ها و خشکبار می‌توان به بادام و بادام هندی، کنجد، گردو، کدو حلوایی، تخم کدو، تخم آفتابگردان، پسته، کشمش، عدس، لوبیا سیاه، فندق، نخود و سبوس گندم اشاره کرد. تخم مرغ نیز دارای مقادیر کمی از مس می باشد. پودر کاکائو و شکلات تلخ از منابع خوب و شناخته شده مس هستند. از میان سبزیجات و میوه‌ها می‌توان به کلم کیل، اسفناج، آووکادو، قارچ، مارچوبه، آناناس، گوجه خشک، لیمو ترش، خرما، زردآلوی خشک شده و شلغم به عنوان منابع مس اشاره کرد.
علائم کمبود مس در بدن
کمبود مس در بدن به طور دقیق را باید با آزمایش متوجه شد ولی برخی نشانه‌ها و علائم می‌توانند دال بر کمبود مس باشند که البته باز هم نیاز به آزمایش را رفع نخواهد کرد. برخی علائم آشکار و غیر آشکار کمبود مس عبارتند از:
- سطح پایین گلبول های قرمز و کم خونی
- پوکی استخوان
- سفید شدن زودرس مو
- رنگ پریدگی
- کاهش رنگدانه های مو نسبت به حالت عادی
- خستگی و ضعف
- بیمار شدن مکرر
- مشکلات حافظه و یادگیری
عوارض مصرف زیاد مس
درست است که مس برای بدن مفید می‌باشد اما مصرف بیش از حد مس می‌تواند خطرآفرین باشد. یکی از این عوارض مسمومیت است که شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال می‌شود. مصرف زیاد مس می‌تواند به کبد شما نیز آسیب بزند. همچنین در برخی بیماری‌ها که عامل بیماری موجب افزایش سطح مس در خون می‌شود، باید میزان مصرف مس کنترل شود.
خاصیت ظروف مسی برای بدن
همانطور که بالاتر گفته شد استفاده از ظروف مسی در پخت و پز یا نوشیدن آب در لیوان مسی و استفاده از قاشق مسی برای خوردن غذا می‌تواند بخشی از مس مورد نیاز بدن را تامین نماید. این شیوه تامین مس تفاوتی با تامین مس با استفاده از مواد خوراکی که در بالا گفته شد ندارد و در نهایت منجر به بهبود سلامتی شما در بسیاری از زمینه‌ها خواهد شد. البته در نظر داشته باشید که مواد خوراکی ذکر شده در بالا علاوه بر مس دارای سایر مواد مورد نیاز بدن برای رشد هستند که در ظروف مسی چنین نیست. در کل می‌توان از منظر بررسی خواص ظروف مسی برای بدن به این نکته بسنده کرد که استفاده ظروفی مانند کاسه مسی، قابلمه مسی و ... می‌تواند با تامین مس مورد نیاز بدن برای شما مفید باشد. البته باید از ظروف مسی خود به خوبی نگهداری کنید تا خراب نشوند.
حرف پایانی
انسان برای داشتن بدنی سالم و دوری از بیماری‌ها به مواد غذایی متفاوتی نیاز دارد که یکی از مهم‌ترین آنها مس است. گرچه نیاز روزانه بدن به مس کم است ولی با توجه به اینکه این ماده در بدن سنتز نمی‌شود و همان مقدار کم نیز اثرات بسیار زیادی دارد باید با داشتن یک رژیم غذایی مناسب یا استفاده از ظروف مسی مختلف مانند پارچ مسی و ... مس در رژیم غذایی گنجانده شود. البته در نظر داشته باشید که مقدار مس از حد نرمال بیشتر نشود که ممکن است برای شما مضر باشد.
