آیا درمان قطعی برای زگیل تناسلی وجود دارد؟
زگیل تناسلی نوعی عفونت ویروسی پوستی است که توسط برخی از انواع ویروسهای پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود و عمدتاً در ناحیه تناسلی، دهان و گلو ظاهر میشود. این زگیلها معمولاً به شکل زائدههای کوچک و گوشتی دیده میشوند که میتوانند همسطح یا برآمده و نرم باشند. زگیل تناسلی امکان دارد به صورت تکتک یا دستهای ظاهر شود و در برخی موارد، حتی بدون ایجاد زائدهی واضح، باعث عفونت شود.
دکتر عاطفه نظری متخصص زنان و زایمان در تهران میگوید: "روزانه مراجعه کنندگان زیادی هستند که با نگرانی زیاد از نقاط مختلف تهران و به خصوص کرج به کلینیک ما جهت تشخیص و درمان زگیل تناسلی مراجعه میکنند و این بیماری شیوع قابل توجهی نسبت به سالهای گذشته داشته است."
شاید یکی از دلایل اصلی شیوع ویروس اچ پی وی، که علت اصلی زگیل تناسلی به خصوص در شهرهایی مانند کرج و تهران است، تغییر در الگوهای رفتاری جنسی بوده به طوری که افراد سعی دربرقراری روابط متعدد محافظت نشده میکنند و توجهی به خطرات آن و مبتلا شدن به بیماریهای مقاربتی جنسی ندارند.
چگونه میتوان زگیل تناسلی را به صورت قطعی درمان کرد؟
در حال حاضر، درمان قطعی و همیشگی برای زگیل تناسلی وجود ندارد؛ زیرا این عفونت ناشی از ویروس اچ پی وی است که پس از ورود به بدن، میتواند به صورت مخفی باقی بماند. سیستم ایمنی بدن معمولاً میتواند در بسیاری از افراد ویروس را به حدی سرکوب کند که دیگر علامتی ایجاد نکند، اما در برخی موارد ویروس ممکن است برای مدت طولانی در بدن باقی بماند و عفونت مجدداً ظاهر شود.
روشهای درمانی موجود
درمانهایی که برای زگیل تناسلی وجود دارند، بیشتر به کاهش علائم و از بین بردن زگیلهای قابل مشاهده کمک میکنند و به طور مستقیم ویروس را از بین نمیبرند. کلینیک دکتر عاطفه نظری برای درمان کردن زگیل تناسلی در کرج برخی از روشهای زیر را با توجه به وضعیت مراجعه کنندگان پیشنهاد میکند:
- درمانهای موضعی: از کرمها و ژلهای مخصوص (مانند پودوفیلین و ایمیکوئیمود) استفاده میشود که به از بین بردن زگیلها کمک میکنند.
- کرایوتراپی (سرمادرمانی): در این روش، زگیلها با نیتروژن مایع منجمد میشوند که باعث تخریب بافت زگیل میشود.
- لیزر درمانی: در مواردی که زگیلها مقاوم هستند یا تعداد زیادی دارند، از لیزر برای سوزاندن و از بین بردن آنها استفاده میشود.
- الکتروکوتر: در این روش با جریان الکتریکی، زگیلها را سوزانده و حذف میکنند.
- جراحی: برای زگیلهای بزرگتر یا مقاوم، ممکن است پزشک زگیلها را از طریق جراحی بردارد.
نقش واکسن اچ پی وی یا گارداسیل در پیشگیری
واکسن اچ پی وی (HPV) یا گارداسیل نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عفونتهای ناشی از ویروس HPVدارد. این واکسن به ویژه در پیشگیری از انواع خاصی از HPV که میتوانند موجب بروز زگیل تناسلی و همچنین سرطانهای ناحیه تناسلی، مانند سرطان دهانه رحم، مقعد و گلو شوند، مؤثر است. واکسن HPV به طور گستردهای برای پیشگیری در افراد جوان و قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه میشود.
چگونه واکسن گارداسیل عمل میکند؟
واکسن گارداسیل حاوی پروتئینهایی از انواع HPV است که باعث تحریک سیستم ایمنی میشود تا پادتنهایی تولید کند که در مقابل این انواع ویروس ایمنی ایجاد میکنند. در نتیجه، در صورت برخورد با ویروس، سیستم ایمنی فرد قادر خواهد بود سریعاً آن را دفع کند و از بروز عفونت جلوگیری کند.
انواع واکسنهای اچ پی وی
دو نوع رایج از واکسنهای HPV عبارتند از:
- گارداسیل 4 ظرفیتی: این واکسن چهار نوع ویروس HPV را هدف قرار میدهد (انواع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸). این انواع ویروسها مسئول ایجاد زگیل تناسلی و برخی از انواع سرطانها هستند.
- گارداسیل 9 ظرفیتی: این نسخه از واکسن محافظت بیشتری ارائه میدهد و از ۹ نوع ویروس HPV جلوگیری میکند که شامل انواع بیشتری از ویروسهای پرخطر میشود.
مزایای واکسن HPV
- پیشگیری از زگیل تناسلی: واکسن گارداسیل در برابر انواع HPV که شایعترین علت زگیل تناسلی هستند (انواع ۶ و ۱۱)، محافظت میکند.
- کاهش خطر سرطان: انواع پرخطر HPV (بهویژه ۱۶ و ۱۸) میتوانند منجر به سرطان دهانه رحم و سرطانهای دیگر ناحیه تناسلی شوند. واکسن HPV با ایجاد ایمنی در برابر این انواع، خطر بروز این سرطانها را به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
- افزایش ایمنی عمومی: با واکسیناسیون بیشتر افراد جامعه، انتشار ویروس HPV کاهش مییابد که به طور کلی ایمنی جامعه را در برابر این عفونتها افزایش میدهد.
چه کسانی باید واکسن بزنند؟
واکسن گارداسیل معمولاً برای دختران و پسران 9تا 26ساله توصیه میشود. بهترین زمان تزریق واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی است، زیرا واکسن مؤثرتر است وقتی که فرد در معرض ویروس قرار نگرفته باشد.
محدودیتها و نکات مهم در مورد واکسن گارداسیل
واکسن HPV نمیتواند زگیل تناسلی یا سرطانهایی که پیش از واکسیناسیون ایجاد شدهاند را درمان کند، اما میتواند از بروز آنها در آینده جلوگیری کند. همچنین، واکسیناسیون جایگزین بررسیها و آزمایشهای دورهای (مانند تست پاپاسمیر) برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم نیست و این آزمایشها همچنان برای افراد واکسینهشده نیز توصیه میشود.
چه کنیم تا به زگیل تناسلی مبتلا نشویم؟
همانطور که در بخش فوق توضیح داده شد دریافت واکسن HPV (مانند گارداسیل) یکی از مؤثرترین روشهای پیشگیری است که در برابر انواع پرخطر ویروس محافظت ایجاد میکند.
استفاده از محافظتهای جنسی مانند کاندوم میتواند تا حد زیادی از انتقال HPV جلوگیری کند، هرچند محافظت کامل ارائه نمیدهد.
از آنجا که HPV از طریق تماس پوست با پوست منتقل میشود، کاهش تعداد شرکای جنسی و داشتن رابطه با فردی که سابقه جنسی مشخصی دارد، نیز میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. در نهایت، آگاهی از وضعیت سلامتی خود و شریک جنسی و انجام معاینات و آزمایشهای دورهای میتواند به پیشگیری از عفونت و تشخیص زودهنگام آن کمک کند.