ویژگی‌های مهم عایق پشم سنگ و پشم سرامیک
صرفه‌جویی در مصرف انرژی، امروز بیش از هر زمان دیگری در کشورهای مختلف دنیا موضوعیت پیدا کرده است. محدودیت‌های تولید و تأمین انرژی از یک طرف و خطرات زیست محیطی جدی که در پی افزایش مصرف انرژی در دنیا ایجاد شده است، همه را به فکر راه‌هایی برای صرفه‌جویی بیشتر انداخته است. وقتی صحبت از صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود، بدون شک کلمه عایق جزء نخستین عبارت‌هایی است که به ذهن خطور می‌کند. در این مقاله قصد داریم به معرفی ویژگی‌ها و کاربردهای عایق پشم سنگ و پشم سرامیک بپردازیم که در به خصوص در صنعتی ساختمان‌سازی کاربرد ویژه‌ای دارند. تا انتها با ما همراه باشید.
پشم سنگ چیست؟
پشم سنگ نوعی عایق معدنی است که در زبان انگلیسی از آن با نام Rockwool یاد می‌کنند. نام‌گذاری این عایق کاملا با ساختار آن در تناسب است. چرا که در ساختار این ماده سنگ وجود دارد. برای تولید آن نیز ابتدا نوع خاصی از سنگ‌ها را وارد کوره حرارتی می‌کنند و در معرض دمای بالای 3000 درجه سلسیوس قرار می‌دهند. به این ترتیب سنگ‌ها عملا ذوب شده و حالت مایع به خود می‌گیرند.
در ادامه مایع مذاب با فشار هوا به دور رشته‌هایی از جنس فیبر می‌چرخند. در ادامه رشته‌های به دست آمده در یک دستگاه مخصوص متراکم می‌شوند و صفحات یکپارچه‌ای را به وجود می‌آورند. ضخامت این صفحات قابل تنظیم است. در ادامه در ابعاد و اندازه‌های مشخصی برش می‌خورند و برای استفاده در صنایع گوناگون به بازار عرضه می‌گردد.
ویژگی‌های پشم سنگ
مهم‌ترین ویژگی‌های پشم سنگ را در می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:
- قابلیت نصب آن در موقعیت‌های مختلف بسیار آسان است.
- از مواد طبیعی تولید می‌شود و به همین دلیل مشکلی برای سلامت انسان ندارد.
- قابل بازیافت است و می‌توان آن را بار دیگر به چرخه تولید عایق پشم سنگ برگرداند.
- با محبوس کردن هوا در ساختار خود، سرعت انتقال گرما را به شدت کاهش می‌دهد.
- در برابر آتش‌سوزی تا دمای 1400 درجه سلسیوس مقاوم است.
- آب و رطوبت در ساختار آن باقی نمی‌ماند و خیلی زود دفع می‌شود.
- علاوه بر عایق حرارتی، می‌تواند نقش عایق صوتی را نیز ایفا کند.
- عمر مفید طولانی دارد و دچار افت کیفیت در گذر زمان نمی‌شود.
کاربردهای پشم سنگ
حال که با ویژگی‌های پشم سنگ آشنا شدیم، بد نیست که در ادامه نگاهی به مهم‌ترین کاربردهای این عایق بیندازیم. اگر در یک ساختمان به دنبال زدن 3 تیر با یک نشان هستید، بهترین گزینه برای شما عایق پشم سنگ خواهد بود. چرا که علاوه بر عایق حرارتی، می‌تواند نقش عایق صوتی و رطوبتی را نیز به خوبی ایفا کند. در حال حاضر در بسیاری از پروژه‌های ساختمان‌سازی برای عایق کردن دیوارها از پشم سنگ استفاده می‌شود.
البته در صنعتی تأسیسات نیز از پشم سنگ برای عایق‌بندی خطوط لوله و برخی از دستگاه‌ها و تجهیزات استفاده می‌شود. نمونه‌های آن را هم می‌توان در تأسیسات موتورخانه ساختمان‌ها، صنایع نیروگاهی، پالایشگاهی، کارخانه‌های مواد غذایی و گلخانه‌ها مشاهده کرد.
توجه داشته باشید که هیچ‌گونه محدودیتی در کاربرد عایق پشم سنگ وجود ندارد و می‌توان آن را در هر موقعیتی از جمله دیوار، سقف، کف و حتی زیرزمین نیز استفاده کرد.
پشم سرامیک چیست؟
سرامیک به عنوان نماد مقاومت در برابر حرارت با دمای بسیار زیاد در صنعت شناخته می‌شود. همین مسئله باعث شده است که به فکر تولید نوعی عایق از سرامیک بیفتند. پشم سرامیک با نام انگلیسی Ceramic Wool نیز شناخته می‌شود، از الیاف نسوز سرامیک تولید می‌شود که دارای مواد معدنی مانند سیلیکات آلومینیوم است. این ماده معدنی خود از ترکیب پلی کریستال و شیشه مذاب تشکیل شده است که مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد.
ویژگی‌های پشم سرامیک
از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های پشم سرامیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پشم سرامیک به خوبی می‌تواند شوک‌های حرارتی و الکتریکی را که ناشی از تغییراتی ناگهانی است، تحمل کند.
- ضخامت کمتری در مقایسه با سایر انواع عایق‌های معدنی دارد.
- در فرمت‌های مختلفی از جمله پتو، نوار، پنل و ... در بازار به فروش می‌رسد.
- عایق صوتی نیز است و انتقال صدا نیز به خوبی ممانعت می‌کند.
- چگالی کمی دارد و همین مسئله جابجایی آن‌ها را در زمان نصب بسیار آسان می‌کند.
- پشم سرامیک توانایی تحمل حرارت مستقیم تا دمای 1630 درجه سلسیوس را دارد.
- انعطاف‌پذیری بالایی دارد و لذا می‌توان به خوبی آن را در موقعیت‌های مختلف نصب کرد.
کاربرد پشم سرامیک
ویژگی‌های بسیار خوب عایق پشم سنگ باعث می‌شود که بتوان از آن در صنایع گوناگونی استفاده کرد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این عایق را می‌توانید در ادامه مشاهده کنید:
- عایق‌های سرامیکی در بویلرها، توربین‌های بخار و گاز که در معرض حرارت فوق‌العاده بالایی قرار دارند، استفاده می‌شود.
- در کوره‌های القایی برای جلوگیری از تحمیل شوک‌های الکتریکی به تجهیزات کاربرد دارد.
- در صنعت خودروسازی نیز در بدنه برخی از خودروها برای کاهش میزان صدا و انتقال حرارت از پشم سرامیک استفاده می‌شود.
- تولید انواع و اقسام لباس‌های ضد حریق با پشم سرامیک انجام می‌گیرد.
- در هواپیماسازی نیز برای کنترل سر و صدایی که از بیرون هواپیما به داخل وارد می‌شود، از پشم سرامیک استفاده می‌گردد.
کلام پایانی
در این مقاله به معرفی دو عایق مهم و پرکاربرد در صنایع یعنی پشم سنگ و پشم سرامیک پرداختیم. به خاطر داشته باشید که استفاده از عایق در پروژه‌های مختلف نباید به چشم هزینه دیده شود؛ بلکه علاوه بر کاهش هزینه‌های جاری، در جلوگیری از بروز حوادث و خسارت‌های سنگین بسیار موثر هستند. لذا شاهد هستیم که هر روز کاربرد انواع و اقسام عایق‌ها در صنایع گوناگون، بیشتر و بیشتر می‌شود.
