فواید استفاده از جوانه ها برای سلامت بدن
جوانه‌ها نیروگاه‌های مغذی هستند! جوانه گیاهان منبع بسیار خوبی از مواد مغذی است و مصرف روزانه دانه‌های جوانه زده فواید بسیاری برای سلامت بدن به همراه دارد. استفاده از جوانه گیاهان برای کاهش قندخون، هضم بهتر غذاها، مبارزه با سرطان و... موثر است. در ادامه با فواید و خواص استفاده از جوانه‌ها برای سلامت بدن بیشتر بخوانید.
جوانه چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، جوانه‌ها بذر جوانه‌زده هستند که هنوز تبدیل به گیاه نشده‌اند. روند جوانه‌زنی از زمانی شروع میشود که دانه‌ها ساعت‌ها در آب خیس بخورند. وقتی دانه‌های خیس شده درمعرض رطوبت و دمای مناسب قرار بگیرند (بعد از2 تا 7 روز رشد کرده) و محصول نهایی جوانه است.
انواع مختلف جوانه وجود دارد و رایج‌ترین انواع جوانه به شرح زیر است:
- جوانه حبوبات: نخود، عدس، لوبیا گاربانزو، ماش، لوبیای سویا، لوبیای سیاه، سفید و کلیوی و نخود سبز.
- جوانه‌های برگدار: ازجمله جوانه کلم بروکلی، کلم برگ، جوانه تربچه، سبزی خردل و جوانه شنبلیله.
- دانه‌های جوانه‌زده: شامل جوانه گندم سیاه، برنج قهوه‌‌ای، کوینولا ، جو دوسر و جوانه آمارانت.
- آجیل‌ها و دانه سبزیجات: دانه تربچه، یونجه، بادام، تخم کدو، کنجد و جوانه دانه آفتابگردان.
تقریباً تمام جوانه‌ها دارای فواید مشابهی هستند، اما در برخی جوانه‌ها مواد مغذی متفاوتی وجود دارد، مانند:
- جوانه ماش منبع خوبی برای پروتئین، فیبر و ویتامین‌های A و C است.
- جوانه یونجه منبع عالی ویتامین‌های A، B، C، E وK است.
- جوانه عدس نیز سرشار از پروتئین است.
- جوانه بروکلی علاوه بر‌‌اینکه حاوی مواد معدنی دیگری مانند پتاسیم و سایر آنتی اکسیدان‌ها‌ست، جزو ثروتمندترین منابع ویتامین‌هایK1 و C است.
جای تعجب نیست که جوانه‌ها به عنوان نیروگاه‌های مغذی محسوب می‌شوند! اما این جوانه‌ها چه کاری می‌توانند انجام دهند و چگونه می‌توانند شما را تقویت کنند؟ در ادامه توضیح داده‌ایم:
خواص و فواید جوانه‌ها
جوانه گیاهان فواید زیادی برای سلامت بدن، پوست و مو دارند، در ادامه به 7 خواص شگفت‌انگیز جوانه‌ها اشاره کرده‌ایم:
1. جوانه‌ها به کنترل قند خون کمک می‌کنند
به خصوص در مورد جوانه بروکلی، که سرشار از سولفورافان است. این ترکیب برای بهبود کنترل گلوکز در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 یافت شده‌است.جوانه‌های کلم بروکلی همچنین باعث بهبود مقاومت به انسولین در بیماران دیابتی نوع 2 شدند. یافته‌های مشابهی برای جوانه‌های کلم بروکسل نیز وجود دارد.این جوانه‌ها حاوی آلفا لیپوئیک اسید هستند که یک آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند روی قندخون و انسولین اثرات مفیدی داشته باشد.
2. جوانه‌ها و کمک به هضم بهتر
مطالعات نشان می‌دهد که دانه‌های جوانه‌زده دارای فیبر بالاتری هستند و باعث هضم بهترمی‌شوند. جوانه‌زنی بذر می‌تواند محتوای فیبر و پروتئین را افزایش دهد.در یک مطالعه، جوانه‌زنی دانه‌های گندم برای بیش از 168 ساعت، افزایش سه برابری فیبر غذایی محلول را نشان داده است، که به رفع یبوست کمک می‌کند. در مطالعه دیگری، خاصیت آنتی‌اکسیدانی جوانه کلم بروکلی برای محافظت از دستگاه گوارش ارائه شده است.
آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند ازمخاط روده بزرگ انسان در برابر اثرات مضر استرس اکسیداتیو محافظت کنند.سولفورافان موجود در جوانه کلم بروکلی همچنین ممکن است با تولید انواع آنزیم‌های‌آنتی اکسیدانی از دستگاه گوارش محافظت کند. این ترکیب می‌تواند به ویژه در درمان اکسیداتیو ناشی از عفونت پیلوری و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مفید باشد.
3. مصرف جوانه گیاهان به حفظ سلامت قلب کمک می‌کنند
مطالعات مربوط به حیوانات نشان می‌دهد که چگونه جوانه نخود می‌تواند سطح کلسترول نامطلوب را کاهش دهد و از‌‌این طریق سلامت قلب را محافظت می‌کند. جوانه نخود همچنین حاوی فیتواستروژنهایی است که تغییرات چربی در آئورت را بهبود می‌بخشد و بیشتر به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. جوانه‌های کلم بروکلی همچنین حاوی ترکیب آنتی اکسیدانی دیگری به نام گلوکورافانین است که به بهبود سلامت قلب کمک می‌کند. سولفورافان موجود در جوانه باعث تقویت سلامت رگ‌ها میشود و به جلوگیری از تصلب شرایین کمک کند. اگرچه تحقیقات بیشتری در‌‌این زمینه لازم است.
4. کمک تقویت سیستم ایمنی بدن
سبزیجات صلیبی شکل مانند جوانه بروکلی و بروکسل سرشار از آنتی اکسیدان هستند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. جوانه‌ها همچنین حاوی کولین هستند، که برای بهبود عملکرد سلول‌ها لازم است و سیگنالینگ غشای سلولی را ارتقا می‌دهد. جوانه بروکسل همچنین سرشار از ویتامین C است، ماده مغذی که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری و درمان دارد.
5. به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند
مطالعات آزمایشگاه و حیوانات نشان می‌دهد که سولفورافان موجود در کلم بروکلی ممکن است به جلوگیری از سرطان کمک کند. همچنین مطالعات انسانی نشان داده جوانه‌های بروکلی برای از بین بردن مواد شیمیایی‌‌ایجاد کننده سرطان مفید بوده است. البته هنوز مطالعات زیادی باید در این زمینه انجام شود.
جوانه بروکسل، مانند بسیاری از سبزیجات صلیبی، حاوی یک ترکیب از گوگرد به نام گلوکوزینولات است. پخت و پز و هضم می‌تواند گلوكوزینولات را به ایزوتیوسیانات تبدیل كند، تركیباتی كه خاصیت ضد سرطان دارند. همچنین مشخص شد جوانه‌های بروکلی باعث تاخیر در شروع سرطان پروستات و حتی کاهش شدت آن در افراد مبتلا شده میشود.
6. کمک به سلامت چشم و بهبود بینایی
جوانه بروکسل منبع بسیار خوبی از لوتئین و زاكزانتین، دو آنتی اکسیدان قدرتمند است که باعث تقویت بینایی میشود. لوتئین و زاكزانتین با كاهش خطر ابتلا به دژنراسیون ماكولا(شایعترین علت کوری در افراد مسن) که در سنین بالا رخ می‌دهد مرتبط هستند.
7. ممکن است به درمان کم خونی کمک کند
همانطور که دیدیم جوانه بروکسل سرشار از ویتامین C است.این ماده مغذی می‌تواند جذب آهن را تقویت کرده و به نوبه خود، در درمان کم خونی کمک کند.از نظر ظاهری، جوانه‌ها ممکن است خیلی جذاب نباشند. اما افرادی که به طور مرتب از آنها مصرف می‌کنند بدن قوی‌تری دارند.
جوانه‌های خام و باکتری‌های مضر
توجه داشته باشید در جوانه خام باکتری‌های مضری وجود دارد که خطر ابتلا به مسمومیت غذایی را افزایش می‌دهد. جوانه که خام مصرف شود (یا این که فقط کمی پخته شده) می‌تواند باعث مسمومیت غذایی شود. زیرا جوانه‌ها در محیط گرم و مرطوب رشد می‌کنند که در این شرایط، باکتری‌های مضر نیز رشد می‌کنند و ممکن است با مصرف خام جوانه‌ها، باکتری‌های مضر نیز جذب بدن شما شود.
علائم شایع مسمومیت
افرادی که 12 تا 72 ساعت بعد از مصرف جوانه‌های خام یا کم پخته شده، علائم اسهال، درد معده، و استفراغ را داشته باشند، احتمالاً مسموم شده‌اند. اگرچه این علائم، تهدید کننده نیستند اما، کودکان، زنان باردار و افراد مسن باید با احتیاط بیشتری عمل کنند.
چطور دچار مسمومیت نشویم؟
می‌توانید خطر مسمومیت را از طرق روش‌های زیر کاهش دهید:
- خرید جوانه‌های تازه و سالم: حتماً از جوانه‌های تازه استفاده کنید، اگر از بیرون جوانه‌ها را خریداری می‌کنید به تاریخ انقضاء آن دقت کنید زیرا جوانه‌ها باید در کمتر از 7 روز استفاده شوند.
- جوانه‌ها را در یخچال نگهداری کنید: در خانه جوانه‌های خود را در دمای زیر 48 درجه سانتی‌گراد نگه دارید.
- شستن دست‌ها: اگر در حال دست زدن به جوانه‌های خام هستید، همیشه اطمینان داشته باشید که ابتدا دستان خود را بشویید.
چگونه جوانه‌ها را در خانه تهیه کنیم؟
جوانه‌ها غذاهای ساده و درعین حال مقوی هستند. تهیه آنها در خانه نیازبه کمی صبر دارد. اما فواید آن بسیار بالا است. فقط مراقب رشد باکتری‌ها باشید. با اقدامات صحیح می‌توانید از مزایای جوانه‌ها بدون آنکه با اثرات مسمومیت ناشی از باکتری‌ها روبرو شوید، لذت ببرید.
همیشه لازم نیست جوانه‌ها را از بازار خریداری کنید. می‌توانید آنها را در خانه درست کنید.برای آنکه دانه بعد ازچند روز جوانه بزند، به موارد زیر نیاز خواهید داشت:
- یک شیشه؛
- یک قطعه از تور و یک باند پلاستیکی؛
- یک ظرف برای کمک به حالت وارونه و ایستاده، با زاویه مناسب؛
- دانه‌های ماده جوانه زدن ارگانیک (از سلامت و ارگانیک بودنشان مطمئن شوید)؛
کارهایی که شما باید انجام دهید:
- دستان خود را کاملاً بشویید. همچنین، از تمیز بودن و استریل بودن تجهیزات اطمینان حاصل کنید.
- دانه‌ها را درون شیشه بریزید. بسته به اندازه دانه، می‌توانید یک قاشق چای خوری یا یک پیمانه استفاده کنید.
- دانه‌ها را با یک فنجان آب تصفیه شده بپوشانید و باند پلاستیکی را روی شیشه قرار دهید.
- اجازه دهید دانه‌ها یک شب در آب خیس شوند.
- صبح با استفاده از توری، آب را صاف کنید.
- دانه‌ها را با آب تصفیه شده بشویید و دوباره آبکش کنید.
- شیشه را در یک کاسه با زاویه کمی قرار دهید (کف شیشه باید در سطح بالاتری باشد). به این شکل آب اضافی تخلیه میشود.
- چندین بار در روز جوانه‌ها را با استفاده از آب تصفیه شده شستشو دهید. پس از اتمام کار، شیشه را به حالت کج نگه دارید.
- بیشتر جوانه‌ها باید طی 2 تا 7 روز آماده برداشت شوند.
- پس از جوانه زدن، آنها را با آب خنک و فیلتر شده بشویید و در یک ظرف در پوش‌داردر یخچال، تا یک هفته نگهداری کنید.
ساده بود، نه؟ آیا جوانه‌ها اثرات جانبی دارند؟
تنها اثرجانبی شناخته شده جوانه‌ها احتمال مسمومیت غذایی است. قبل از خوردن حتماً آنها را به طور صحیح طبخ کنید.
سوالات متداول درباره جوانه‌ها
در ادامه به برخی سوالات درباره مصرف جوانه‌ها پاسخ داده‌ایم:
چگونه جوانه‌ها را در رژیم خود استفاده کنیم؟
می‌توانید جوانه‌ها را روی املت صبحانه خود بپاشید. همچنین می‌توانید هنگام تهیه اسموتی عصرانه مغذی خود؛ مقداری جوانه را هم در مخلوط کن اضافه کنید.
چرا باید جوانه‌ها را بجوشانیم؟
جوشاندن جوانه‌ها باکتری‌های مضر را از بین می‌برد و ازمسمومیت‌های احتمالی غذایی جلوگیری می‌کند.
آیا میشود جوانه‌ها را با معده خالی خورد؟
بله، می‌توانید جوانه‌ها را صبح، ناشتا میل کنید.
سخن پایانی
امیدواریم که خواندن این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر طعم و مزه جوانه‌ها را دوست ندارید، از جوانه‌ها در غذاها استفاده کنید و یا چرخ کنید که راحت‌تر خورده شود. جوانه‌ها آنقدر مفید است که اگر به سلامت خودتان اهمیت می‌دهید باید به هر روشی که شده از آنها استفاده کنید.
