علت و دلایل ریزش مو در مردان، زنان و کودکان
ریزش مو دلایل زیادی دارد اما در بعضی مواقع علت ریزش مو در مردان، زنان و کودکان متفاوت است. خیلی‌ها ریزش مو را ارثی می‌داند اما ریزش مو همیشه ارثی نیست! برخی شرایط می‌تواند باعث ریزش موهای شما شود. جالب است بدانید که موی سالم نشان دهنده سلامت بدن است و ریزش مو را می‌توانیم نوعی هشدار تلقی کنیم که ما را از مشکلاتی که ممکن است در بدنمان وجود داشته باشد مطلع می‌کند.
اولین قدم برای پیشگیری از ریزش موها این است که با مراجعه به پزشک متوجه شوید که آیا مشکلات طبی زمینه این ریزش هستند یا خیر، بعد از آن به فکر درمان و جلوگیری از ریزش مو باشید. در بیشتر مواقع مردم اغلب ذکر می‌کنند که هیچ دلیل واضحی برای ریزش موهایشان وجود ندارد و حتی با مراجعه به دکتر هم به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
در واقع باید گفت مهمترین دلایل ریزش مو مربوط به عادت‌های نادرست ما از لحاظ تغذیه و سلامت است. در ادامه درباره عادت‌ها و اشتباهات رایجی که منجر به ریزش مو می‌شوند را توضیح داده‌ایم.
پیش از هرچیزی لازم است بدانید رشد مو شامل سه فاز است:
- فاز آناژن که فاز فعال رشد است و بین 2 تا 6 سال طول می‌کشد.
- فاز کاتاژن که فاز میانی است و بین 2 تا 3 هفته طول می‌کشد.
- فاز تلوژن که فاز استراحت است و حدود 100 روز به طول می‌انجامد.
این سیکل رشد می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر یابد و ریزش مو اتفاق بیفتد. بصورت نرمال در روز 100 تا 200 عدد مو ریزش می‌کند اما اگر تعداد و سرعت ریزش بیشتر از این مقدار شود غیرطبیعی تلقی می‌شود.
علت ریزش مو چیست؟
گاهی اوقات ریزش مو طبیعی است و خود به خود رفع می‌شود؛ مثل ریزش مو بعد از زایمان. اما موارد زیادی هم هستند که بدون درمان رفع نمی‌شوند. عوامل متفاوتی مثل بیماری، مشکلات هورمونی، افزایش سن، استرس، سبک زندگی و تغذیه ناسالم می‌توانند باعث ریزش مو شوند.
ریزش مو در دو حالت رخ می‌دهد: حالت اول، هنگامی است که چرخه‌ی رشد و ریزش مو مختل می‌شود، حالت دوم زمانی است که فولیکول مو از بین می‌رود و بافت زخم جای آن را می‌گیرد.
دلایل ریزش مو به طور معمول شامل موارد زیر است:
- سابقه‌ی خانوادگی (وراثت)؛
- عملکرد نادرست غده‌ی تیروئید؛
- مصرف داروها و مکمل‌ها مانند: داروهای رقیق کننده خون، داروهای کاهنده‌ی فشار خون، داروهای هورمونی، داروهای ضد صرع، داروهای ضد آرتریت، داروهای ضد تیروئید، کاهنده‌ی چربی خون و...؛
- پرتو درمانی (رادیوتراپی) سر؛
- فشار عصبی شدید؛
- برخی مدل‌های مو؛
- استفاده از مواد شیمیایی خاص.
و عوامل زیر احتمال ریزش مو را افزایش می‌دهند:
- داشتن سابقه‌ی طاسی در خانواده‌ی پدری یا مادری؛
- افزایش سن؛
- کاهش قابل توجه وزن؛
- بیماری‌های خاص مانند دیابت و لوپوس؛
- استرس.
در بسیاری از موارد دلیل اصلی ریزش مو، آلوپسی (طاسی) آندروژنی است. آلوپسی آندروژنی معمولاً به صورت تدریجی رخ می‌دهد؛ اما می‌تواند از دلایل ریزش موی ناگهانی هم باشد. در این نوع طاسی، عوامل ژنتیکی و هورمونی نقش مهمی دارند. متاسفانه درمانی برای آلوپسی آندروژنی وجود ندارد. البته داروهایی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید می‌توانند در به تعویق انداختن طاسی موثر باشند ولی برای جبران موهای از دست رفته، تنها راه درمانی کاشت مو است.
ریزش مو در کودکان
شاید برای برخی از شما قابل باور نباشد که ریزش مو ممکن است کودکان را هم درگیر کند. اگر کودک شما هم دچار این مشکل است دیگر جای هیچ نگرانی نیست، زیرا قرار نیست کودک دلبندتان در آینده تاس شود. ما در اینجا سعی داریم انواع دلایل ریزش مو در کودکان و راه‌های درمانی آن را برایتان شرح دهیم.
مهمترین دلایل ریزش موی کودکان
در بیشتر موارد عفونت و بروز مشکلاتی از این قبیل در پوست سر موجب ریزش مو در کودکان می شود. در اینجا چند دلیل رایج ریزش مو در کودکان عبارتند از:
- قارچ پوست سر: این عفونت زمانی شیوع بیشتری پیدا می‌کند که بچه ها از وسایل شخصی دیگران مانند شانه و کلاه استفاده کنند. این بیماری را تحت عنوان کرم حلقوی پوست سر هم می شناسند؛ اگرچه عامل اصلی آن قارچ است.
- آلوپسی آرهآتا (طاسی سکه‌ای): آلوپسی یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موی سر می‌شود. در این بیماری سیستم ایمنی بدن شما به فولیکول های مو حمله می‌کند.
- اختلال موکَنیک: یک نوع ناهنجاری است که در آن کودکان اقدام به کندن موهای خود می‌کنند.
- تلوژن افلوویوم: تلوژن یکی از بخش‌های چرخه‌ی عادی رشد مو است و زمانی که مو به این مرحله می‌رسد، رشد آن متوقف می‌شود؛ موهای قدیمی دچار ریزش می‌شوند و به جای آنها موهای جدید امکان رشد پیدا می‌کنند.
- کمبودهای غذایی: زمانی که بچه ها ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین کافی جذب نکنند، ریزش مو در آنها رخ می‌دهد.
- کم‌کاری تیروئید: وقتی تیروئید کم کار باشد، هورمون‌های مورد نیاز برای کنترل متابولیسم بدن تولید نمی‌شود و همین شرایط باعث ریزش مو می‌شود.
ریزش مو اغلب یک تهدید جدی در زندگی کودکان محسوب نمی شود، اما گاهی اوقات می تواند بر روی عزت نفس و احساسات آن ها تأثیرات زیادی بگذارد. روش های درمانی زیادی برای رفع مشکل ریزش مو در کودکان در دسترس است، اما ممکن است برای یافتن درمان مناسب نیاز به آزمون و خطا باشد. برای انتخاب بهترین روش درمان با تیم پزشکی کودک خود همکاری کنید تا نتیجه ی بهتری را کسب کنید و کودک شما نیز احساس بهتری پیدا کند.
دلایل ریزش مو در زنان
ریزش مو به طور کلی بین آقایان شایع‌تر از خانم‌ها است. با این وجود، ریزش مو در خانم‌ها نیز شیوع زیادی دارد. به طوری که گفته می‌شود حدود 37 درصد خانم‌های زیر 50 سال دچار ریزش مو می‌شوند
ریزش مو در این خانم‌ها شایع‌تر است:
- خانم‌های بالای 40 سال؛
- خانم‌هایی که به تازگی زایمان کرده‌اند؛
- خانم‌هایی که تحت شیمی‌درمانی هستند یا داروهای خاص دیگری مصرف می‌کنند؛
- خانم‌هایی که عادت به سفت بستن یا بافتن موهای خود دارند؛
- خانم‌هایی که به طور مداوم از مواد شیمیایی مضر برای موهای خود استفاده می‌کنند.
مهمترین دلایل ریزش موی زنان
علل متعددی از جمله کمبود پروتئین، استرس، بیماری‌های خود ایمنی و موارد دیگر می‌تواند منجر به ریزش مو شود. بطور کلی دلایل و علل ریزش مو در زنان عبارتند از:
- استرس‌های جسمی و روحی: یکی از اصلی‌ترین و شایع‌ترین دلایل ریزش مو در زنان، استرس‌های جسمی و روحی است. طلاق، عمل جراحی، حوادث ناگوار و موارد دیگر همگی منجر به ایجاد استرس در افراد می‌شوند و معمولا هرکسی که در معرض این اتفاقات تلخ قرار گیرد، به احتمال زیاد برای مدتی دچار ریزش مو می‌شود.
- بارداری: حدود 40 تا 50 درصد زنان در فاصله‌ی سه تا شش ماه بعد از بارداری، به دلیل کاهش سطح هورمون «استرژون»، نوعی ریزش مو تحت عنوان «جریان تلوژن» را تجربه می‌کنند.
- ارث: به این نوع ریزش مو، ریزش موی «آندروژنیک» یا «آلوپسیای آندروژنیک» نیز گفته می‌شود. این نوع ریزش مو در زنانی که در خانواده‌ی خود سابقه‌ی ریزش مو دارند، بیشتر به چشم می‌خورد. این نوع ریزش مو ابتدا با نازک‌شدن موها در جلوی سر شروع می‌شود، اما به‌طور معمول خط رویش مو در جلوی سر از بین نمی‌رود و تقریبا هرگز به طاسی منجر نمی‌شود.
- کمبود پروتئین: عدم مصرف مقدار کافی پروتئین در برنامه غذایی روزانه، می‌تواند باعث ریزش مو شود.
- کم‌خونی: آهن یک ماده غذایی بسیار مهم برای حفظ سلامت است و خانم‌ها بیشتر به دلیل بارداری، بیماری، یا قاعدگی، آهن زیادی از دست می‌دهند.
سفلیس، بیماری‌های خودایمنی، شیمی‌درمانی، آنرمالی‌های مربوط به ساقه‌ی مو و … از دیگر دلایلی هستند که منجر به ریزش مو در زنان می‌شوند. به‌طور قطع، برای تعیین علت دقیق ریزش مو باید به تشخیص درست توسط پزشک روی آورد.
دلایل ریزش مو در مردان
حدود 85 درصد آقایان پیش از رسیدن به سن 50 سالگی با مشکل کم پشت شدن شدید مو مواجه می‌شوند و ریزش موی برخی حتی پیش از پای گذاشتن به 21 سالگی شروع می‌شود. ریزش مو چند علت عمده دارد و اگر می‌خواهید بدانید چطور می‌توانید موهای ضخیم‌تری داشته باشید، باید با برخی علل اصلی این ریزش آشنا شوید.
مهمترین دلایل ریزش موی مردان
- سیگار: سموم موجود در دود سیگار می‌توانند جریان خون به‌سمت فولیکول‌های موی شما را کاهش دهند و باعث نازک‌شدن مو و طاسی با الگوی مردانه شوند.
- کمبود پروتئین: از نظر علمی ثابت شده است که کمبود پروتئین در رژیم غذایی شما می‌تواند واقعا بر موهایتان اثر منفی بگذارد.
- طاسی با الگوی مردانه: الگوی طاسی مردانه، رایج‌ترین نوع ریزش مو است و معمولا بین 15 تا 25 سال طول می‌کشد تا فرد درگیر، کاملا طاس شود. در ابتدا، مو در اطراف و بالای سر شروع به نازک‌شدن می‌کند و به‌تدریج گسترش می‌یابد.
- دارو: گاهی اوقات ممکن است داروی مصرفی‌تان علت ریزش موی شما باشد.
- استرس: استرس ممکن است یکی از عوامل عمده در ریزش مو باشد. احتمالا بارهاوبارها شنیده‌اید که استرس برای سلامت‌تان مضر است، اما استرس بر موهایتان نیز اثر می‌گذارد.
- بیماری یا عفونت: در برخی شرایط خاصِ بدنی، ممکن است دچار ریزش یا نازکی موها شوید. اغلب اوقات، اگر به بیماری یا عفونتی شدید دچار شوید، بدن‌تان آن‌قدر درگیر مبارزه با آن عفونت می‌شود که موهایتان را کاملا فراموش می‌کند. درنتیجه، موهایتان به‌علت کمبود مواد مغذی، نازک می‌شوند.
لطفاً توجه کنید: در بین دلایل ریزش مو در کودکان، زنان و مردان باید به این نکته توجه داشته باشید که بسیاری از دلایل ریزش مو، در هر سه گروه وجود دارد و ما فقط شایع‌ترین دلایل ریزش مو را بین کودکان، زنان و مردان بیان کردیم.
عادت هایی که باعث ریزش مو می‌شوند
در بالا به مهمترین دلایل ریزش مو اشاره شد اما برخی عادت اشتباه نیز وجود دارد که باعث آسیب به موها و در نهایت ریزش مو می‌شوند. در ادامه 7 عادت که باعث ریزش مو می‌شود را بخوانید:
1. رژیم لاغری نامناسب
یکی از شایع‌ترین مشکلات در رژیم‌های لاغری مساله‌ی ریزش موهاست. مو از کراتین تشکیل شده که نوعی پروتئین است، به همین دلیل بسیار مهم است که در برنامه‌ی غذایی خود از مقدار زیادی مواد پروتئینی گنجانده شود. همچنین برای جذب مقدار کافی فولیک اسید حتما غذاهایی مانند اسفناج، مارچوبه و توت فرنگی را در رژیم غذایی قرار دهید. یک رژیم غذایی سالم و متعادل باعث می‌شود شما پوست و مو هایی سالم تر داشته باشید.
2. شستشوی روزانه موها
شستن موها به طور منظم کار خوبی است و باعث تمیزی می‌شود اما در مقابل موها را خشک و شکننده می‌کند. شستشوی هر روزه‌ی موها منجر به نازک شدن موها و در نهایت باعث ریزش موها می‌شود.
3. استفاده از محصولات غیر استاندارد برای موها
یکی علت‌های شایعریزش مو، استفاده از محصولاتی است که برای موها مناسب نیست و باعث خشک شدن و شکننده شدن موها و و در نهایت ریزش موها می‌شود. سیلیکون‌ها در بسیاری از شامپوها وجود دارند که با مصرف آنها لایه‌ای روی موها را می‌پوشاند که جذب رطوبت را از بین برده و موها را خشک و شکننده می‌کند.
الکل‌ها و سولفات‌ها نیز در برخی از محصولات وجود دارند که باعث خشک شدن و آسیب رساندن به موها می‌شوند. برای جلوگیری از ریزش مو همیشه در هنگام خرید محصولات بهداشتی برای موها به ترکیبات آنها دقت کنید و سعی کنید جایگزین‌های طبیعی بدون عوارض را جایگزین محصولات شیمیایی کنید.
4. استفاده از حرارت بالا
اتو مو، بیگودی (پیچیدن مو) و سشوار از جمله لوازمی هستند که به طور روزانه افراد از آنها استفاده می‌کنند در حالیکه واقعا برای موها مخرب هستند و در نهایت منجر به شکنندگی و ریزش موها می‌شوند. سعی کنید استفاده از این لوازم را محدود کرده و اجازه دهید که موهایتان به صورت طبیعی خشک شوند.
5. ایستادن بیش از اندازه در مقابل نور خورشید
خورشید هم مانند سشوار یا اتو مو موجب آسیب رساندن به موها می‌شود. علاوه بر حرارت که اثری مخرب بر موها دارد، اشعه‌ی ماوراء بنفش سبب نازک شدن، پیری زودرس مو و شکنندگی موها می‌شود. سعی کنید زمان کمتری را در آفتاب بگذارنید و برای محافظت از موهایتان و جلوگیری از ریزش مو از کلاه استفاده کنید.
6. استرس زیاد
همه ی ما استرس را تا حدی تجربه کردیم و میدانیم که منجر به بسیاری از مشکلات می‌شود. ریزش موها نیز عاملی استرس زا به حساب می‌آید که وضعیت را بدتر و وخیم تر می‌کند. برای جلوگیری از ریزش مو سعی کنید سطح استرس را در همه‌ی زمینه ها مدیریت کرده و به حداقل برسانید. با کم کردن استرس می‌توانید شاهد رشد دوباره ی موهای از دست رفته خود باشید.
7. سفت بستن موها
اگر دم اسبی‌های محکم یا بافتن موها از عادت‌های شماست، باید بدانید که دکتر دوریس دی، فوق تخصص پوست و مو از نیویورک معتقد است که: این مدل مو، فشار زیادی به ریشه موها وارد می‌کند، به آنها آسیب می‌زند و اثرات مخربی بر روی آنها دارد و حتی می‌تواند باعث نابودی دایم ریشه شود. همچنین می‌تواند منجر به ریزش موی غیرقابل درمان شود، شرایطی که در آن ریشه موها کاملا و به طور دایم ضعیف شده و امکان رشد مجدد موها وجود نخواهدداشت!
موهای خود را نجات‌دهید: بازشان کنید! تا جایی که امکان دارد، از بستن موها خودداری کنید (به‌خصوص هنگام خواب؛ چون چرخیدن روی بالش باعث شکسته‌شدن موهاست). وقتی موهای خود را از پشت می‌بندید، سفت نکشید.
سخن پایانی
آیا شما هم درگیر ریزش موی سر هستید؟ علت ریزش موهای شما چیست؟ چه راه‌هایی را برای درمان ریزش موی خود استفاده کردید؟ اگر تا کنون به ریزش موی شدید دچار شده اید، بگویید برای رهایی از آن چه کردید.
