کم کاری تیروئید چیست؟ علائم، تشخیص، پیشگیری و درمان
کم کاری تیروئید چیست و چه علائمی دارد؟ چه چیزی باعث کم کاری تیروئید می‌شود؟ کم کاری تیروئید را چطور تشخیص دهیم؟ آیا درمانی برای کم کاری تیروئید وجود دارد؟ اگر متوجه شدیم دچار کم کاری تیروئید هستیم، باید چه کاری انجام دهیم؟
در این مقاله از سایت زوم لایف، در ابتدا درباره کم کاری تیروئید، علت و علائم کم کار شدن تیروئید توضیحاتی داده‌ایم و در پایان روش‌هایی برای درمان کم کاری تیروئید و همچنین پیشگیری از کم کاری تیروئید را توضیح داده‌ایم.
فهرست مطالب
- کم کاری تیروئید چیست؟
- علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید
- چه چیزی باعث کم کاری تیروئید می‌شود؟
- روش‌های تشخیص کم کاری تیروئید
- چه کسانی در معرض کم کاری تیروئید قرار دارند؟
- بهترین روش‌های درمان کم کاری تیروئید
- داروهای مناسب برای درمان کم کاری تیروئید
- از کدام مواد غذایی باید اجتناب شود؟
- کدام مواد غذایی باید مصرف شوند؟
- کم کاری تیروئید چه عوارضی دارد؟
- چه زمان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- روش‌های پیشگیری از کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید شایع‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنید و می‌تواند از پیر تا جوان را درگیر خود کند. برای بررسی علائم و علل و همچنین پیشگیری از این بیماری، این مقاله را تا پایان بخوانید.
کم کاری تیروئید چیست؟
تیروئید یک غده درون ریز است که به شکل پروانه در انتهای گلو قرار دارد و این غده هورمون‌های سرعت کار و انرژی را به داخل خون ترشح می‌کند. بیماری تیروئید می‌تواند سرعت متابولیسم‌های بدن را کاهش دهند و یا افزایش دهند این هورمون‌ها میزان سوخت و ساز بدن تاثیر می‌گذارند و حس گرما و چاقی را به دنبال دارد و یا حتی باعث می‌شود قلب تند بزند.
کم کاری غده تیروئید (هایپوتیروئیدی) یعنی اینکه غده‌ی تیروئید، نمی‌تواند به‌اندازه کافی هورمون تیروئید را تولید کند! پس اگر هورمون تیروئید در خون، کم باشد، در این حالت گفته می‌شود فرد به کم کاری تیروئید مبتلاست. ازآنجایی‌که هدف اصلی غده‌ی تیروئید، تنظیم متابولیسم بدن است، افراد مبتلابه آن، علائمی همراهِ متابولیسم کند را دارند. کم کاری این غده معمولا بر اثر یک بیماری خود ایمنی به نام هاشیموتو به وجود می‌آید بدین صورت که پادتن‌ها بر علیه این غده ساخته می‌شوند و آنها را تخریب می‌کنند.
آمارها نشان می‌دهد حدود 10 درصد از زنان به کم کاری تیروئید مبتلا هستند.
علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید
علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید (Hypothyroidism) بسته به شدت کمبود هورمون‌ها متفاوت است. اما به طور کلی، هر گونه مشکلی که داشته باشید به مرور زمان پیشرفت می‌کند. در ابتدا ممکن است علائم کم کاری تیروئید را متوجه نشوید و یا علائمی مانند خستگی و افزایش وزن را به افزایش سن ربط بدهید. اما با آهسته شدن سرعت متابولیسم، علائم و نشانه‌ها واضحتر می‌شوند. علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید عبارتند از:
- خستگی؛
- افزایش حساسیت به سرما؛
- یبوست؛
- خشکی پوست؛
- افزایش وزن؛
- صورت پف کرده؛
- گرفتگی صدا یا سینه؛
- ضعف عضلانی؛
- سطح کلسترول خون بالا؛
- درد، حساسیت و سفتی عضله؛
- درد، سفتی یا تورم در مفاصل؛
- دوره‌های قاعدگی سنگین‌تر از دوره طبیعی یا دوره‌های قاعدگی غیر طبیعی؛
- نازک شدن موها؛
- کاهش سرعت ضربان قلب؛
- افسردگی؛
- اختلال حافظه؛
علایم کم کاری تیروئید در نوزادان شامل:
- زردی صورت و چشم ها؛
- زبان بزرگ و بیرون زده؛
- پف کردن صورت؛
- خفگی مکرر؛
- یبوست؛
- حجم کم عضلات؛
- خواب بیش از حد؛
این علایم در کودکان و نوجوانان می‌تواند شامل:
- رشد ضعیف و در نتیجه کوتاهی قد؛
- بتاخیر افتادن بلوغ؛
- بتاخیر افتادن رشد دندان‌های دائمی؛
- رشد ذهنی ضعیف؛
چه چیزی باعث کم کاری تیروئید می‌شود؟
کم کاری تیروئید ممکن است به علت عوامل زیادی باشد، از جمله:
- التهاب تیروئید: شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت یا التهاب غده‌ی تیروئید است. به این صورت که بدن شما آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند که سبب التهاب غده‌ی تیروئید می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل عفونت ویروسی، این التهاب اتفاق بیفتد.
- رادیوتراپی ناحیه گردن: برای درمان برخی سرطان‌ها وبیماری ها مانند لنفوم که نیازمند تابش پرتو به گردن هستند، ممکن است از رادیوتراپی گردن استفاده شود. پرتوهای گسیل‌شده از این روش درمانی، به غده تیروئید آسیب می‌رساند و از علل کم کاری تیروئید است.
- درمان ید رادیواکتیو: معمولاً اشخاصی که پرکاری تیروئید دارند، از این روش برای از بین بردن بخشی پرکاری تیروئید خود استفاده می‌کنند. بااین‌حال، پرتوهای رادیواکتیو به تیروئید آسیب وارد می‌کنند و سبب کم کاری تیروئید می‌شوند.
- استفاده از داروهای خاص: افرادی که بیماری‌های قلبی، مشکلات روانشناسی و حتی سرطان دارند، داروهایی مصرف می‌کنند که ممکن است به تیروئید آسیب وارد کند. این داروها شامل: آمیودارون (کوردارون)، لیتیم، اینترفرون آلفا و اینترلوکین-2 است.
- جراحی تیروئید: اگر تنها بخشی از غده‌ی تیروئید حذف (برداشته) شود، ممکن است مقدار باقی‌مانده، توانایی تولید هورمون تیروئید کل بدن را داشته باشد و ممکن است نه! پس یکی از علل کم کاری تیروئید ، می‌تواند جراحی آن باشد.
- مصرف کم یُد: غده‌ی تیروئید برای تولید هورمون، نیازمند عنصری به نام ید است. اگر بدنتان با کمبود ید مواجه است، کم کاری تیروئید به سراغتان خواهد آمد. غذاهایی مانند نمک دریایی، ماهی، میگو، صدف، تخم‌مرغ و… غنی از ید هستند.
روش‌های تشخیص کم کاری تیروئید
از دو ابزار اصلی برای تعیین اینکه آیا کم کاری تیروئید دارید استفاده می‌شود:
ارزیابی پزشکی
پزشک معاینه فیزیکی کامل و تاریخچه پزشکی را انجام می دهد. آنها علائم جسمی کم کاری تیروئید را بررسی می کنند، از جمله:
- خشکی پوست؛
- رفلکس های کند شده؛
- ورم؛
- ضربان قلب کندتر است؛
علاوه بر این، پزشک از شما خواسته تا علائمی را که تجربه کرده‌اید، از جمله خستگی، افسردگی، یبوست یا احساس سرمازدگی گزارش دهید. اگر سابقه خانوادگی شناخته شده‌ای از شرایط تیروئید دارید، مهم است که در طول این معاینه به پزشک خود بگویید.
آزمایش خون
آزمایش خون تنها روش تأیید قابل اعتماد تشخیص کم کاری تیروئید است.
هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH ) میزان تولید غده هیپوفیز شما را اندازه‌گیری می‌کند:
- اگر تیروئید شما به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند، غده هیپوفیز باعث افزایش تولید هورمون تیروئید می‌شود.
- اگر دچار کم کاری تیروئید هستید، سطح TSH شما زیاد است، زیرا بدن شما در تلاش است فعالیت هورمون تیروئید بیشتری را تحریک کند.
- اگر دچار پرکاری تیروئید هستید، سطح TSH شما پایین است، زیرا بدن شما در تلاش است تولید بیش از حد هورمون تیروئید را متوقف کند.
آزمایش سطح تیروکسین (T4 ) نیز در تشخیص کم کاری تیروئید مفید است. T4 هورمونی است که به طور مستقیم توسط تیروئید شما تولید می‌شود. تست‌های T4 و TSH با هم استفاده می‌شوند تا به ارزیابی عملکرد تیروئید کمک کنند.
به طور معمول، اگر سطح T4 کم همراه با سطح بالای TSH دارید، کم کاری تیروئید دارید. با این حال، طیفی از بیماری تیروئید وجود دارد، و آزمایش‌های دیگر عملکرد تیروئید ممکن است برای تشخیص درست وضعیت شما لازم باشد.
چه کسانی در معرض کم کاری تیروئید قرار دارند؟
هرچند که همه افراد در خطر ابتلا به این بیماری هستند، اما خطر بیشتری افراد زیر را تهدید می‌کند:
- زنان بالای 60 سال سن؛
- ابتلا به بیماری خود ایمنی؛
- ابتلای بستگان نزدیک مثلا پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ به بیماری خودایمنی؛
- سابقه جراحی تیروئید؛
- باردار بودن و یا زایمان در 6 ماه گذشته؛
- سابقه درمان پرکاری غده تیروئید؛
- سابقه دریافت تشعشع در بالای قفسه سینه یا گردن؛
بهترین روش‌های درمان کم کاری تیروئید
پزشکان معمولا برای درمان تیروئید کم کار از قرص‌های حاوی هورمون تیروئید استفاده می‌کنند. اکثر افراد پس از یک یا دوهفته مصرف دارو شروع به بهبود می‌کنند و بعد از چند ماه احساس سلامتی می‌نمایند، اما در اکثر مواد ممکن است تا آخر عمر مجبور به ادامه درمان شوند.
بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری از خستگی مفرط و کدر شدن مغز (Brain fog) -گیجی، فراموشی و عدم تمرکز رنج می‌برند. برای رفع خستگی و کسب انرژی، افراد به استفاده از قند و کافئین رو می‌آورند. این دو ماده بسیار مضر هستند و علاوه بر ایجاد سایر بیماری‌ها و نوسان در قند خون، عملکرد تیروئید را نیز دچار مشکل می‌کنند.
10 درمان طبیعی و بهبود کم کاری تیروئید
- تغذیه مناسب: تغذیه مناسب شامل یک رژيم غذایی مناسب، فاقد کافئین و قند (کربوهیدرات) است.
- مصرف پروتئین: چون هورمون تیروئید برای انتقال به تمام بافت‌های بدن نیاز به پروتئین دارد، باید در هر وعده‌ی غذایی از پروتئین استفاده کنید.
- مصرف چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های طبیعی و سالم مانند روغن زیتون، روغن حیوانی، آووکادو، تخم کتان، ماهی، مغزها، کره‌ی مغزها، پنیر و ماست پرچربِ بدون هورمون و آنتی‌بیوتیک و شیر نارگیل، در میزان هورمون‌های تیروئید بدن خود، تعادل ایجاد کنید.
- مصرف مواد مغذی: مواد مغذی در درمان کم کاری تیروئید عبارتند از ویتامین D، آهن، اسید چرب امگا3، سلنیوم، روی، مس، ویتامین A ،B و یُد.
- استفاده از مواد غذایی فاقد گلوتن: ترکیب مولکولی بافت تیروئید تقریبا به ترکیب گلوتن شبیه است. در افرادی که مبتلا به هاشیموتو هستند، مصرف گلوتن ممکن است باعث افزایش حملات دستگاه ایمنی بدن به بافت تیروئيد شود.
- استفاده از منابع غذایی حاوی گلوتاتیون: غذاهای کمی حاوی گلوتاتیون هستند، اما برخی از مواد غذایی به تولید گلوتاتیون در بدن کمک می‌کنند: مارچوبه، کلم بروکلی، هلو، آووکادو، اسفناج، سیر، کدو، گریپ فروت و تخم مرغ خام از این جمله‌اند.
- حساسیت‌های غذایی را جدی بگیرید.
- با باکتری‌های مفید روده دوست باشید: پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که در روده‌ی ما زندگی می‌کنند. در حدود 20٪ از عملکرد تیروئيد به میزان کافی این باکتری‌ها در روده بستگی دارد. برای حفظ میزان این باکتری‌ها باید از مکمل‌های پروبیوتیک استفاده کنید.
- ارزیابی عملکرد غده آدرنال: سندروم خستگی آدرنال در نتیجه‌ی کاهش فعالیت غده‌ی آدرنال ایجاد می‌شود. ارتباط تنگاتنگی میان تیروئید و غده‌ی آدرنال وجود دارد و معمولا در درمان کم‌کاری تیروئید، عملکرد این غده نیز بررسی می‌شود.
- آرامش داشته باشید: غده‌ی تیروئيد بسیار حساس است و به عوامل استرس‌زا واکنش نشان می‌دهد. تمرینات آرام‌بخشی مثل یوگا با کاهش استرس و ایجاد تعادل در انرژی و افزایش سوخت‌وساز بدن، علائم کم کاری تیروئید را کاهش می‌دهند.
8 درمان گیاهی کم کاری تیروئید
می‌توانید از روش‌های درمان گیاهی کم کاری تیروئید نیز استفاده کرد که عوارض کمتری دارند و نیز به شیوه زندگی شما کمک می‌کنند.
- روغن نارگیل: روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب متوسطه است که به بهبود عملکرد تیروئید شما کمک می‌کند و همچنین متابولیسم را تحریک می‌کند و انرژی را افزایش می‌دهد.
- سرکه سیب: سرکه سیب ممکن است برای مقابله با اختلال تیروئید کمک کند، سرکه سیب به سم‌زدایی کمک می‌کند.
- روغن ماهی: روغن ماهی برای افزایش جذب هورمون تیروئید و حفظ عملکرد سالم تیروئید مفید است. اسیدهای چرب امگا 3 غنی می‌توانند با التهاب مبارزه کنند و ایمنی را نیز افزایش دهند.
- ویتامین D: کمبود ویتامین D با چندین بیماری خود ایمنی ازجمله بیماری تیروئید همراه است، ویتامین D به حفظ عملکرد سیستم ایمنی بدن و متابولیسم کلسیم کمک می‌کند.
- روغن گل پامچال شب: روغن گل پامچال دارای اسید گاما لینولئیک (GLA) بالا دارای مزایای ضدالتهابی هست و به افزایش سطح هورمون‌های تیروئید در درمان کم کاری تیروئید کمک می‌کند.
- زنجبیل: زنجبیل منبع خوبی از روی، منیزیم و پتاسیم است. از خواص ضدالتهابی قوی زنجبیل می‌توان برای درمان گیاهی کم کاری تیروئید استفاده کرد.
- جینسنگ سیبری: جینسنگ سیبری برای تحریک غده آدرنال و تیموس که ازنظر عملکرد به غده تیروئید کمک می‌کنند بسیار مفید است. این گیاه به کاهش خستگی که یکی از شایع‌ترین نشانه‌های کم کاری تیروئید است کمک می‌کند.
- ویتامین B: برای درمان کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیم) می‌توانید ویتامین‌های B ازجمله ویتامین B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12 را مصرف کنید. ویتامین‌های B برای عملکرد سالم تیروئید حیاتی هستند.
توجه: از خوردن انواع کلم‌ها مانند کلم بروکلی، گل‌کلم و غیره خودداری کنید زیرا حاوی گیتروژن هستند. هورمون‌های گوتروژ، ضد قارچی هستند که با عملکرد غده تیروئید تداخل دارند.
روش‌های مکمل برای درمان کم کاری تیروئید
روش‌های زیر ممکن است سبب کاهش استرس شوند و کمک کند تا شما آرام باشید ولی جایگزین درمان معمولی نیستند و می‌توان از آنها در کنار درمان معمولی استفاده کرد.
- طب سوزنی: ممکن است علائم شمارا بهبود بخشد. همچنین به بدن کمک می‌کند تا پاسخ مناسب به درمان بدهد. علاوه بر این برای سیستم ایمنی مناسب است.
- یوگا: برای آرامش مفید است. ازنظر علمی هیچ‌گونه اثباتی ندارد، اما می‌تواند سبب بهبود جریان خون در غده تیروئید شود.
داروهای مناسب برای درمان کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید یک بیماری مادام العمر است. برای بسیاری از افراد، داروها علائم را کاهش یا کاهش می‌دهد.
کم کاری تیروئید با استفاده از لووتیروکسین (لووتیروئید، لوووسیل) درمان می‌شود. این نسخه مصنوعی از هورمون T4 عملکرد هورمون تیروئید را که معمولاً بدن شما تولید می‌کند، کپی می‌کند.
این دارو به منظور بازگشت مقادیر کافی هورمون تیروئید به خون شما طراحی شده است. پس از ترمیم سطح هورمون، علائم بیماری احتمالاً ناپدید می‌شوند یا حداقل بسیار قابل کنترل‌تر می‌شوند.
پس از شروع درمان، چند هفته طول می‌کشد تا احساس تسکین کنید. برای نظارت بر پیشرفت شما به آزمایش خون پیگیری نیاز دارید.
در بیشتر موارد، افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید در تمام طول زندگی خود از این داروها استفاده کند. با این وجود بعید است که شما همچنان به همان دوز مصرف کنید. برای اطمینان از اینکه هنوز داروی شما هنوز به درستی کار می کند، پزشک باید سالانه سطح TSH شما را آزمایش کند.
اگر سطح خون نشان دهد که دارو همانطور که باید کار نمی‌کند، پزشک شما دوز را تا رسیدن به تعادل تنظیم می‌کند.
از کدام مواد غذایی باید اجتناب شود؟
دو ماده‌ي گواتروژن و گلوتن ممکن است برای تیروئید مضر باشند. گواتروژن ممکن است با عملکرد طبیعی تیروئيد تداخل داشته باشد و برخی از افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئيد نیز ممکن است به بیماری سلیاک دچار باشند.
در ادامه، فهرستی از غذاها و مکمل‌هایی که باید از خوردن آنها خودداری کنید ارائه شده است:
- غذاهای فرآوری‌شده: هات‌داگ، کیک و بیسکوئیت؛
- مکمل‌ها: مکمل‌های سلنیوم و ید تنها تحت نظر پزشک مصرف شوند.
در فهرست زیر موادی را مشاهده می‌کنید که باید در مصرف آنها اعتدال را رعایت کنید. این غذاها یا حاوی گواتروژن هستند، یا اگر به مقدار زیاد مصرف شوند اثر تحریک‌کننده دارند.
- مواد غذایی حاوی گلوتن: نان، پاستا، غلات و ماء‌الشعیر؛
- مواد غذایی سویادار: توفو، تمپه، اِدمامه و شیر سویا؛
- سبزیجات خانواده‌ی کلم: کلم بروکلی، کیل، اسفناج و کلم؛
- برخی میوه‌ها: هلو، گلابی و توت‌فرنگی؛
- نوشیدنیها: قهوه، چای سبز و نوشیدنی‌های الکلی. این نوشیدنیها ممکن است غده‌ی تیروئيدتان را تحریک کنند.
کدام مواد غذایی باید مصرف شوند؟
غذاهای زیادی برای افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید وجود دارد؛ ازجمله:
- تخم‌مرغ: تخم‌مرغ کامل بهتر است، زیرا ید و سلنیوم زیادی در زرده وجود دارد و سفیده هم غنی از پروتئين است.
- گوشت: تمام گوشت‌ها از جمله، گوشت بره، گوشت گاو و مرغ؛
- ماهی: انواع غذاهای دریایی از جمله سالمون، ماهی تُن، لوزی ماهی و میگو؛
- سبزیجات: همه‌ی سبزیجات برای خوردن خوب هستند. سبزیجات خانواده‌ی کلم به مقدار متوسط خوب هستند، به‌ویژه هنگامی که پخته شده‌اند.
- میوه‌ها: همه نوع میوه، ازجمله توت‌ها، موز، پرتقال و گوجه‌فرنگی؛
- غلات و دانه‌های بدون گلوتن: برنج، گندم سیاه، کینوآ، دانه‌ی چیا و تخم کتان؛
- لبنیات: تمام محصولات لبنی از جمله شیر، پنیر و ماست؛
- نوشیدنیها: آب و دیگر نوشیدنی‌های بدون کافئين؛
افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید باید رژیم غذایی مناسبی بر پایه‌ی سبزیجات، میوه و گوشت بدون چربی داشته باشند. این نوع از مواد غذایی کم‌کالری و سیرکننده هستند و می‌توانند به جلوگیری از افزایش وزن کمک کنند.
کم کاری تیروئید چه عوارضی دارد؟
کم کاری تیروئید شرایطی است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند و در نتیجه باعث می‌شود تا عملکرد عادی بدن دچار اختلال شود، این شرایط بنا به دلایل مختلف ایجاد می‌شود.
تیروئید کم کار درمان نشده می‌تواند باعث سایر مشکلات از جمله:
- گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید): یکی از شایع‌ترین دلایل گواتر ابتلا به تیروئید هاشیموتو می‌باشد. گواتر بزرگ می‌تواند بر ظاهر شما تاثیر گزاشته و یا در تنفس و خودن غذا برای شما مشکل ایجاد کند.
- بیماری‌های قلبی: تیروئید کم کار می‌تواند باعث ابتلا به بیماری‌های قلبی شود، چراکه تیروئید کم کار باعث افزایش سطح کلسترول خون شده که برای قلب مضر می‌باشد. همچنین تیروئید کم کار می‌تواند باعث بزرگ شدن قلب و یا نارسایی قلبی هم شود.
- مشکلات روحی روانی: کم کاری تیروئید می‌تواند باعث ابتلا به افسردگی و یا کند شدن عملکرد ذهنی افراد شود.
- مشکلات دستگاه گوارشی: کم کاری تیروئید باعث کاهش حرکت غذا در معده و روده شما می‌شود، این مسئله منجر به سوزش سردل، یبوست و نفخ می‌شود، بنابراین اگر با این مشکلات رو به رو هستید بهتر است با یک متخصص غدد نیز مشورت کنید شاید مسئله شما هیپوتیروئیدی باشد.
- نوروپاتی محیطی: عدم درمان کم کاری تیروئید در طولانی مدت می‌تواند باعث آسیب دیدن اعصاب محیطی شما شود. نشانه‌های ابتلا به این بیماری شامل درد، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن نقاط مختلف بدن شود. همچنین این بیماری مشکل ضعف ماهیچه ها و یا از دست دادن کنترل برروی ماهیچه‌ها شود.
- ناباروری (Infertility): سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند برروی تخمک گذاری تاثیر بگذارد.
- نقص‌های مادرزادی: کودکانی که از مادران مبتلا به تیروئید کم کار درمان نشده زاده شده‌اند، در خطر بیشتری برای ابتلا به تیروئید کم کار قرار دارند.
- تاثیر تیروئید کم کار بر روی پوست و مو: فقدان هورمون تیروئید می‌تواند منجر به خشکی پوست، رنگ پریدگی و شکنندگی مو شود، کنترل دمای بدن شما از دست می‌رود و میزان عرق در بن کاهش می‌یابد، ناخن‌های شکننده و همینطور نازک شدن موهای ابرو و یا انتهای موی سر از دیگر علائمی است که در اثر کاهش هورمون‌های تیروئید ایجاد می‌شود.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- اگر دچار خستگی بی‌دلیل یا علائم دیگری از کم کاری تیروئید هستید مانند خشکی پوست، رنگ پریدگی صورت، پف صورت یا یبوست یا صدای گرفته، برای بررسی حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- اگر قبلا عمل جراحی تیروئید داشته‌اید، لازم است برای آزمایش دوره‌ای عملکرد تیروئید به پزشک مراجعه کنید (درمان با ید رادیواکتیو یا داروهای ضد تیروئید؛ یا پرتودرمانی به سر، گردن یا قسمت بالای قفسه سینه).
- اگر کلسترول خون بالا دارید، با پزشک خود صحبت کنید که آیا کم کاری تیروئید علت آن است یا خیر.
- اگر تحت هورمون درمانی برای کم کاری تیروئید هستید، به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید. در ابتدا لازم است مطمئن شوید که دوز مناسب دارو را دریافت می کنید. و در طول زمان، دوز مورد نیاز شما ممکن است تغییر کند.
روش‌های پیشگیری از کم کاری تیروئید
برای پیشگیری از کم کاری تیروئید، شما نیازمند تغییر سبک زندگی بر مبنای سلامتی هستید. باید هر غذایی که دوست داشتید را نخورید و غذاهای مفید بخورید. به موارد زیر دقت کنید:
- اصلاح رژیم غذایی: داشتن رژیم غذایی متعادل ازجمله رژیم غذایی مدیترانه‌ای، روده‌ها را که 70 درصد سیستم خود ایمنی بدن را تشکیل می‌دهند، سالم نگه می‌دارد. درنتیجه برای داشتن تیروئید سالم، باید سیستم خود ایمنی بدن را تقویت کرد. رژیم مدیترانه‌ای بهترین را برای این عمل است.
- احتیاط در مصرف غذاهای خاص: بدیهی است که شما باید از غذاهای حاوی چربی، مواد نگه‌دارنده، شکر و رنگ‌های خوراکی پرهیز کنید. این غذاها می‌توانند موجب التهاب در روده و آغاز ناگهانی سیستم خود ایمنی روده‌ها شوند.
- استفاده از سبزی: استفاده از سبزی‌ها و گیاهانی مانند کلم، کلم برو کلی، گل‌کلم و شاهی، می‌تواند روده‌های شمارا سالم‌تر کند و از کم کاری تیروئید پیشگیری کند.
- مصرف غذاهای حاوی ید: همانطور که در بالا گفته شد، کمبود ید یکی از علل مهم بروز کم کاری تیروئید است. شما باید از غذاهای حاوی ید مانند تخم‌مرغ، ماهی، صدف دریایی و نمک دریایی استفاده کنید؛ اما توجه داشته باشید که مصرف بیش‌ازحد آن نیز موجب پرکاری تیروئید می‌شود.
- ورزش کردن: برای بهبود عملکرد تیروئید که نه برای بهبود تمام بیماری ها و سلامت کلی بدن، ورزش کردن ضروری است. در واقع با ورزش کردن، هم وزن خود را پایین می‌آورید و هم از سایر بیماری ها پیشگیری می‌کنید. ورزش برای تمامی سنین خوب است و اثر فوق العاده خود را روی تمامی افراد خواهد گذاشت. لطفا ورزش کنید!
- محافظ تیروئید: تیروئيد به اشعه حساس است. برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مربوط به غده‌ی تیروئيد، در مطب دندان‌پزشکی از یقه‌ی محافظ استفاده کنید.
سخن پایانی
کم‌کاری تیروئيد یا تیروئيد ضعیف، مشکل شایعی در حوزه‌ی سلامتی است. این بیماری می‌تواند نشانه‌هایی مانند خستگی، افزایش وزن و احساس سردی را به همراه داشته باشد. خوشبختانه خوردن مواد مغذی مناسب و مصرف دارو می‌توانند در کاهش نشانه‌های این بیماری و بهبود عملکرد تیروئید، کمک‌کننده باشند. مواد مغذی مناسب برای تیروئيد، ید، سلنیوم و روی هستند.
از سوی دیگر، ممکن است که خوردن گلوتن برای افرادی که دچار تیروئيدیت هاشیموتو هستند، اثرات ناراحت‌کننده‌ای به همراه داشته باشد. از آنجا که بیماری تیروئیدیت هاشیموتو و سلیاک بسیار به هم مرتبط هستند، ممکن است که برخی افراد به هر دو بیماری مبتلا باشند.
پیروی از رژيم غذایی مناسب برای تیروئيد، می‌تواند به کاهش نشانه‌های بیماری و حفظ وزن مناسب کمک کند. شما باید در این رژیم از غذای کامل، فرآوری‌نشده و پروتئین بدون چربی استفاده کنید.
