تخمه آفتابگردان چه خواص و عوارضی دارد؟

• مجله زوم لایف
• به‌روزرسانی: 2 سال پیش
• 8 دقیقه

آیا خوردن تخمه آفتابگردان برای شما مناسب است؟ آیا با خواص آفتابگردان آشنایی دارد؟ آیا می‌دانید آفتابگردان چه عوارضی ممکن است داشته باشد؟ آیا خطرات استفاده از آفتابگردان را می‌دانید؟ اگر دوست دارید درباره گیاه آفتابگردان و تمام خواص و عوارض آن آشنا شوید، این مطلب از سایت زوم لایف را تا پایان بخوانید.

هنگامی که در مورد گیاه آفتابگردان حرف می‌زنیم، معمولا تخمه افتابگردان در ذهن تداعی می‌شود؛ زیرا که همه ما با تخمه آن آشنایی داریم، چون که به مصرف تغذیه پرندگان می‌رسد و یا خود از آن استفاده کرده‌ایم. ولی تمام قسمت‌های گیاه آفتابگردان از دانه، ریشه، ساقه، شاخه و گل آن گرفته تا مغز ساقه آن دارای خواص بسیاری هستند.

آشنایی با گیاه آفتابگردان

آفتابگردان (Sunflower) با نام علمی (Halianthus annus) گیاهی است یکساله و تا حدود سه متر رشد می‌کند. گل آن درشت و زیبا و بقطر 35 سانتیمتر می‌باشد. در وسط گل قرمز رنگ آن دایره‌ای قهوه‌ای رنگ وجود دارد که تخم‌های آفتابگردان دورادور آن را گرفته‌اند. از تخمه افتابگردان روغنی گرفته می‌شود که اشباع نشده است و برای پخت و پز بسیار مناسب است.

در طب قدیم ایران و در طب چینی از تمام قسمت‌های گیاه آفتابگردان استفاده می‌شود.

دانه آفتابگردان

بیش از 50 گونه از آفتابگردان وجود دارد که اکثر آنها بومی شمال امریکا هستند، به جز حدود 3 گونه خاص که بومی آمریکای جنوبی هستند و در واقع بذر آن جز 10 منبع غذایی جهان به شمار می‌رود.

ارز غذایی در هر 100 گرم تخمه آفتابگردان:

روغن تخمه آفتابگردان دارای 70% اسید لینولئیک و مقداری فسفولیپید و ویتامین E می‌باشد؛ به همین دلیل چربی خون را پائین آورده و کلسترول را تنظیم می‌کند. اسانس گل آفتاب گردان برای التیام زخم‌ها و پائین آوردن فشار خون بکار می‌رود. اسانس برگ‌های افتاب گردان خاصیت میکرب‌کشی دارد.

خواص آفتابگردان

با توجه به ارزش غذایی آفتابگردان که در بالا به آن اشاره کردیم، که گیاه آفتابگردان خواص شگفت انگیزی داشته باشد. در ادامه 17 خواص آفتابگردان را بخوانید.

• درمان زنگ زدن گوش: مغز ساقه آفتابگردان را در آب جوش ریخته و مانند چائی دم کنید و روزی سه فنجان از این چایی را بنوشید.
• تقویت معده و پائین آوردن فشار خون: 30 گرم برگ‌های خشک آفتاب گردان را دم کنید و سه فنجان در روز بنوشید.
• سلامت قلب: مصرف مکرر تخم آفتابگردان می‌تواند سطح کلسترول را متعادل نگه دارد، فشار خون را کمتر کند و از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری نماید. دانه آفتابگردان غنی از آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد التهابی است که استرس اکسیداتیور را کاهش می‌دهد و از حضور رادیکال‌های آزاد در بدن می‌کاهد.
  
• سرگیجه، ورم صورت، آب آوردن بدن، دندان درد و تسریع زایمان: 20 گرم از گلهای خشک آفتابگردان را در آب جوش دم کنید و روزی سه فنجان از این دم کرده را بنوشید.
• تنظیم تیروئید: یکی از دلایل عمده اختلالات تیروئید، از جمله کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید، کمبود سلنیم معدنی است که تخم آفتابگردان خوشبختانه منبع خوبی از آن هستند. غده تیروئید مسئول تنظیم دمای بدن، ضربان قلب، تولید پروتئین و کنترل میزان متابولیسم بدن است.
• درد معده، امراض ادراری، یبوست: 30 گرم ریشه خشک شده آفتابگردان را در آب جوش ریخته و مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد. یک فنجان از آن را سه بار در روز بنوشید.
• درمتن آرتروز: هنگامی که افتابگردان گل می‌دهد کاسبرگ گل را جدا کرده و در آب انداخته آنقدر بجوشانید که شیره چسبناکی باقی بماند و سپس این شیره را روی مفصل‌های دردناک بمالید و ماساژ دهید، درد آرتروز برطرف می‌شود.
• درمان ورم پستان: برای درمان ورم پستان در آفتاب خشک کرده و سپس تکه تکه کرده و بو می‌دهند که کاملا قهوه‌ای شود؛ و بعد آن را آسیاب کرده تا آرد شود و این پودر را در آب جوش که کمی شکر به آن اضافه کرده‌اند ریخته و این شربت را به مریض می‌دهند که بخورد و سریعاً درمان شود.
• درمان اسهال خونی: برای درمان اسهال خونی تخم آفتاب گردن را بمقدار 30 گرم در آب ریخته و حدود یک ساعت با حرارت ملایم می‌پزند سپس آن را با نبات یا قند شیرین کرده و به مریض می‌دهند.
• سردردی که همراه با سرماخوردگی است: 30 گرم تخم آفتابگردان را در دو لیوان آب ریخته و بگذارید بجوشد تا نصف لیوان آن باقی بماند و این جوشانده را دوبار در روز بنوشید.
• بیماری فتق: 30 گرم ریشه تازه آفتاب گردان را با آب و شکر قهوه‌ای بجوشانید و این جوشانده را سه بار در روز بنوشید.
• سنگ کلیه: حدود یک متر از مغز ساقه افتابگردان را در دو لیوان آب ریخته و گذارید آهسته آهسته بجوشد؛ تا مقدار آن به نصف لیوان تقلیل یابد و هر روز به مدت یک هفته آن را بنوشید تا از شر سنگ کلیه راحت شوید.
• زخم، بریدگی و جراحت: مغز ساقه آفتابگردان را باید تا می‌توان له کرد و مانند پماد روی زخم و جراحت گذاشت، تا خونریزی را بند آورد و بهبودی را تسریع نماید.
• کنترل قندخون:  دانه‌های آفتابگردان با فیبر عالی خود باعث کم شدن جذب قند خون می‌شود، در حالی که منیزیم به بهبود حساسیت به انسولین کمک می‌کند. این ترکیب باعث بهبود کنترل قند خون برای افراد مختلف می‌شود.
  
• سلامت استخوان: منیزیم، فسفر و مس منگنز باعث ایجاد مواد معدنی مناسب استخوان می‌شود. آفتابگردان یکی از بهترین دانه‌های مغزی حاوی مواد معدنی است که با استخوان رابطه مستقیم دارد و حتی به تقویت استخوان نیز کمک می‌کند.
• سلامت پوست: مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که ویتامین E برای حفظ پوستی شاداب، سالم، جوان و قدرتمند مفید است. دانه‌های آفتابگردان در برگیرنده ویتامین E و اسیدهای چرب ضروری است که باعث می‌شود آب پوست تامین گردد و جلوی آسیب‌های مرتبط با آلودگی و خورشید گرفته شود.
• کمک به رشد مو: ویتامین E موجود در تخم آفتابگردان فقط برای حفظ سلامت پوست نیست بلکه برای رشد موها و ناخن‌ها نیز مفید است. ویتامین E باعث می‌شود مو شاداب و باطراوت باشد. دانه‌های آفتابگردان نیز موجب افزایش جریان خون به پوست سر می‌شوند تا رشد موهای جدید را تحریک کنند.

تخم آفتابگردان را باید به صورت خام استفاده کنید چون بو داده و نمک زده آن دارای خواص گفته شده نمی‌باشد.

شما می‌توانید گیاه آفتابگردان را در حیاط خود بکارید و از خواص درمانی آن استفاده کنید.

گیاه آفتابگردان چه عوارضی دارد؟

خوشبختانه نگرانی یا حساسیت مرتبط با تخم آفتابگردان زیاد رایج نیست. دانه‌های آفتابگردان اگزالات، پورین یا سایر موادی همچون آفلاتوکسین‌ها را زیاد ندارند. چنین موادی ممکن است باعث ایجاد حساسیت، آسیب به متابولیسم یا تداخلات ناخواسته با داروها شوند.

خطرات مصرف بیش‌ازحد تخمه آفتابگردان

همانطور که گفتیم، مصرف آفتابگردان عوارض خاصی ندارد اما اگر در مصرف آن زیاده‌روی کنید ممکن است خطراتی برای سلامت شما داشته باشد:

اضافه‌وزن

یک وعده‌ی 28 تا 30 گرمی تخمه آفتابگردان 175 کالری تولید می‌کند که حدودا 10 درصد میزان کالری مجاز (2000) را تشکیل می‌دهد. اگر بیش از این مقدار، یعنی یک تا چهار برابر تخمه آفتابگردان مصرف شود، در یک وعده تخمه‌خوردن حدود 875 کالری وارد بدن خود کرده‌اید. خوردن این همه تخمه آفتابگردان علاوه‌بر وعده‌های غذایی دیگر در طی روز، کالری دریافتی بدن‌تان را افزایش می‌دهد که درنتیجه وزن‌تان بالا می‌رود.

جذب بیش‌ازحد چربی اشباع

تخمه آفتابگردان منبعی غنی از چربی‌های غیراشباع چندگانه و تکثیرنشده است. این چربی‌ها برای عملکرد قلب مفید هستند، اما باید درنظر داشت که تخمه آفتابگردان منبعی از اسیدهای چرب هم هستند که مصرف زیاد آنها می‌تواند منجر به افزایش سطح لیپوپروتئین کم‌چگالی و یا همان کلسترول بد شود.

اگر فقط در یک وعده 150 گرم تخمه آفتابگردان بخورید، 75 کالری از چربی‌های اشباع وارد بدن خود می‌کنید که بیشتر از میزان مجاز چربی اشباع‌شده‌ی روزانه است. اگر علاوه‌بر تخمه آفتابگردان، غذاهای دیگر سرشار از چربی اشباع مصرف کنید، مشکلاتی برای سلامتی‌تان به وجود خواهد آمد.

مصرف نمک زیاد

در فرایند «بو دادن» به برخی از تخمه‌های آفتابگردان‌ نمک افزوده می‌شود. بنابر اعلام سامانه داده‌های اداره‌ی کشاورزی ایالات متحده‌ی آمریکا تخمه آفتابگردان‌هایی که به آنها نمک زده شده است، 170 میلی‌گرم سدیم دارند. این در حالی‌ست که انجمن سلامت آمریکا توصیه می‌کند، برای جلوگیری از فشار خون بالا و نیز جلوگیری از بیماری‌های قلبی-عروقی، روزانه فقط 1500 میلی‌گرم مصرف شود.

نکات قابل توجه:
- بهترين زمان مصرف تخمه آفتابگردان‌ یا سایر مغزها در طول روز صبح‌ها به عنوان ميان‌وعده است.
- اگر تخمه آفتابگردان‌  آخر شب مصرف شود چون بعد از آن مي‌خوابند، کالر آن مصرف نخواهد شد.
- به خاطر داشته باشید هنگامی كه خیلی گرسنه هستید تخم آفتابگردان استفاده نكنید چون معده را خسته می‎كند.
- از مصرف مغز تخمه‌ها به صورت پوست کنده و آماده حتی الامکان خودداری کنید زیرا در این صورت کالری خیلی بالاتری دریافت می‌کنید.
- علاوه بر این، احتمال اکسیده شدن این مغز تخمه‌ها بیش از خود تخمه‌هاست.
- اگر از هر چند تخمه‌ای که می‌خورید یکی تلخ است معنی آن این است که این تخمه‌ها در حال فاسد شدن هستند.
- توصیه می‌شود همیشه از تخمه آفتابگردان‌ خام استفاده کنید.

فراموش نکنید در اثر حرارت نامطلوب، چربی تخمه نیز دستخوش تغییرات نامطلوب و روغن مفید آن به روغنی مضر تبدیل می‌شود.

• naturalfoodseries
• healthline
• livestrong

• سلامت پوست
• سلامت مو
• رشد مو
• کنترل قند خون
• تقویت استخوان