اسفناج؛ بهترین خواص اسفناج برای سلامتی، پوست و مو

• مجله زوم لایف
• به‌روزرسانی: 3 سال پیش
• زمان خواندن: 10 دقیقه

از خواص اسفناج چه می‌دانید؟ اسفناج از سبزیجات فوق‌العاده مفید و پرخاصیت است که حتماً باید در برنامه غذایی خودتان قرار دهید. در این مطلب با اسفناج و خواص آن برای سلامتی، پوست و مو آشنا خواهید شد و همچنین در پایان مطلب درباره مضرات اسفناج و اینکه اسفناج خام بهتر است یا پخته، توضیح کاملی داده‌ایم.

چرا باید از اسفناج استفاده کنیم؟

از جمله خواص اسفناج می‌توان به سلامت قلب، مغز، چشم و درمان یبوست، کم خونی، فشار خون بالا و دیابت اشاره کرد. اسفناج از بروز آسم و پوکی استخوان جلوگیری کرده و برای کاهش وزن بسیار مفید است.

اسفناج از نظر داشتن ویتامین B3 بسیار غنی است و بنابراین داروی مهمی برای برطرف کردن بیماری پلاگرا است (پلاگرا یک نوع بیماری است که بعلت کمبود ویتامین B3 در بدن تولید می‌شود و نشانه‌های آن ضعف بدن، تشنج، اختلال در دستگاه هاضمه و بوجود آمدن لکه‌های قرمز روی بدن است). همچنین برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A,B3,C، آهن و پتاسیم می‌باشد.

درباره اسفناج

اسفناج (Spinach) با نام علمی (Spinacia Oleracea) گیاه گلدار یک ساله است که به خانواده تاج‌ خروسیان از جمله چغندر، برگ چغندر و کینوا تعلق داشته و تا ارتفاع 30 سانتی‌متر رشد می‌کند. از برگ‌های اسفناج خام به عنوان سبزی و یا آب پز به ویژه در رژیم مدیترانه‌ای استفاده می‌شود.

• اسفناج بومی ایران است و از اوائل قرن اول میلادی کم کم به نقاط دیگر دنیا راه یافت. بطوریکه در تاریخ آمده است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا کشت می‌شده است.
• اسفناج گیاهی است یکساله، دارای ساقه‌ای راست به ارتفاع نیم‌متر که برگ‌های آن پهن و نرم و مثلثی شکل به رنگ سبز می‌باشد. اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است.
• دو نوع اسفناج وجود دارد که پائیزه و بهاره نامیده می‌شوند. اسفناج بهاره در فصل بهار کاشته می‌شود و به اسفناج انگلیسی نیز معروف است. نوع پائیزه آن که به خاک بسیار غنی احتیاج دارد در پائیز کاشته می‌شود. گل‌های اسفناج به رنگ سبز کم رنگ می‌باشد.

• برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران کمی سرد و تر است و برخی عقیده دارند که متعادل است یعنی نه سرد است و نه گرم.

• اسفناج چون دارای مواد غذایی فراوانی است کشت آن امروزه در تمام نقاط دنیا معمول است.
• طبع اسفناج معتدل یا کمی سرد و تر است.

ترکیبات اسفناج

• لوتئین: بهبود دهنده بینایی چشم است.
• کائمفرول: انتی اکسیدانی مخصوص کاهش دهنده احتمال بروز سرطان و بیماری مزمن.
• نیترات: مقادیر زیاد نیترات موجب بهبود سلامت قلب می‌شود.
• کوئرستین: این انتی اکسیدان عفونت و التهاب در بدن و اندام‌های داخلی را کاهش می‌دهند و اسفناج یکی از مهم‌ترین منابع دریافت کوئرستین است.
• زاکسانتین: انتی اکسیدانی قوی برای افزایش سلامتی بینایی و محافظت از چشم در برابر حملات رادیکال آزاد.

جدول ارزش غذایی اسفناج

در 100 گرم اسفناج خام، مواد زیر موجود است:

خواص اسفناج برای سلامتی

از جمله خواص اسفناج می‌توان به سلامت قلب، مغز، چشم و درمان یبوست، کم خونی، فشار خون بالا و دیابت اشاره کرد. اسفناج از بروز آسم و پوکی استخوان جلوگیری کرده و برای کاهش وزن بسیار مفید است.

1. کمک به دفع سموم بدن

 اسفناج غنی از فیبر است. فیبر برای سلامت دستگاه گوارش مفید است، زیرا حرکات روده را بهبود می‌بخشد، به هدایت مواد دفعی و سمی به بیرون از بدن کمک می‌کند، جلوِ بروز یبوست و اسهال را می‌گیرد و سموم لوله‌ی گوارش را دفع می‌کند.

2. سلامت و تقویت استخوان‌ها

دریافت کم ویتامین K باعث افزایش خطر شکستگی و پوکی استخوان می‌شود. مصرف ویتامین K برای سلامت و تقویت استخوان‌ها بسیار مفید است. ویتامین K باعث اصلاح پروتئین ماتریکس شده و جذب کلسیم را افزایش و دفع آن از طریق ادرار را کاهش می‌دهد. اسفناج منبع غنی این ویتامین است.

3. از بین بردن رادیکال آزاد

یکی از دلایل پیری زودرس پوست، مشکلات قلبی و دیابت وجود واکنش‌های رادیکال آزادی در بدن است. تنها موادی که می‌توانند این واکنش‌ها را کنترل کنند آنتی اکسیدان ها هستند. البته غلظت مشخصی از رادیکال آزاد در بدن ضروری است.

4. افزایش قوه بینایی

اسفناج موجب تقویت چشم و افزایش قوه بینایی در افراد می‌شود، بنابراین مصرف آن در دوران نوجوانی و میانسالی بسیار توصیه می‌شود.

اسفناج حاوی مقادیر فراوان آنتی اکسیدان‌های لوتئین و زاکسنتین است که از بروز بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولار مرتبط با سن جلوگیری می‌کند. ویتامین A موجود در اسفناج نیز برای حفظ غشای مخاطی و بینایی چشم حیاتی است.

5. ضد سرطان

پژوهش‌ها نشان داده فلاوونوئید موجود در اسفناج، تقسیم سلولی سلول‌های سرطانی در معده و پوست را کاهش داده و همچنین سبب کاهش چشمگیر خطر ابتلای افراد به سرطان پروستات می‌شود.

6. کنترل فشار خون

ویتامین C و پتاسیم موجود در اسفناج نیز نقش مهمی در کاهش فشار خون بالا ایفا می‌کنند. اسفناج منبع غنی پتاسیم است که علاوه بر کاهش فشار خون، مانع بروز سنگ کلیه شده و ضربان قلب را کنترل می‌کند.

مصرف کم پتاسیم باعث افزایش خطر ابتلا به فشار خون می‌شود. دیگر غذاهایی که پتاسیم زیادی دارند عبارتند از سیب زمینی، گوجه، لوبیا و پرتغال.

7. محافظت در برابر ابتلا به بیماری‌های قلبی

اسفناج در درمان بیماری‌های عروقی ازجمله تصلب شرایین و فشار خون نیز مؤثر است. ترکیبات محافظت‌کننده‌ای که در اسفناج وجود دارند، مواد مضری را که در دیواره‌ی سرخ‌رگ‌ها تولید می‌شوند، پاک می‌کنند، سطح کلسترول خون را پایین می‌آورند، با فشار خون بالا مقابله می‌کنند، گردش خون در بدن را بهبود می‌بخشند و رگ‌ها را قوی و سالم نگه می‌دارند.

8. کاهش احتمال آلزایمر

اسفناج غنی از ویتامین K است. این ویتامین به میزان زیادی در کاهش واکنش‌های مربوط به آسیب‌های سلول‌های عصبی مؤثر است. ویتامین K سلامت مغز را تضمین و از بروز بیماری‌هایی به مانند آلزایمر و کندی ذهن در سنین کهن‌سالی جلوگیری می‌کند.

9. تقویت سیستم ایمنی

ویتامین A موجود در اسفناج برای سلول‌های سفید خون حیاتی است و با تقویت سیستم‌های ورودی بدن از جمله غشاهای مخاطی، دستگاه تنفسی، ادراری و روده از بروز انواع عفونت جلوگیری می‌کند.

یک فنجان اسفناج حدود 337 درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین A را تامین می کند!

10. سلامت سیستم گوارشی

اسفناج حاوی مقادیر زیادی فیبر و آب است. با خوردن اسفناج در طول وعده‌های غذایی به احتمال بسیار از بروز یبوست مصون خواهید بود. اسفناج دارای فیبر نامحلول زیادی به نسبت فیبر محلول است و همین عامل می‌تواند سلامت سیستم گوارشی و عدم بروز یبوست را به دنبال داشته باشد. فیبر محلول در آب نیز نقش مؤثری در بهبود سلامت و کاهش جذب چربی و کلسترول دارد.

11. کنترل دیابت

اسفناج خاصیت ضددیابتی داشته، مصرف آن باعث افزایش سطح حساسیت به انسولین می‌شود و آنتی اکسیدان‌های اسید آلفا لیپوئیک موجود در آن از تغییرات اکسیداتیو بدن جلوگیری می‌کند. همچنین اسفناج به واسطه داشتن فیبر، سرعت جذب قند در روده را کاهش می‌دهد. این دلیل می‌تواند برای بیمارانی که نیاز به تزریق انسولین دارند، حیاتی باشد.

12. خواص اسفناج برای لاغری

اسفناج از سبزیجات عالی برای لاغری است زیرا کالری و چربی ناچیزی داشته و حاوی فیبر فراوان است. فیبر موجود در اسفناج به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و با ایجاد احساس سیری و کاهش اشتها باعث لاغری می‌شود.

13. درمان یبوست

اسفناج دو برابر دیگر سبزیجات فیبر دارد. یک پیمانه اسفناج حدود 20 درصد فیبر دارد که مانع یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند.

14. کاهش کلسترول خون

فیبر موجود در اسفناج موجب می‌شود کلسترول خون پایین بیاید و جذب گلوکز کاهش پیدا کند. این فاکتورها به‌همراه هم، خطر حمله‌ی قلبی یا سکته را تا میزان قابل‌توجهی از بین می‌برند.

15. کم خونی

مصرف منظم اسفناج به دلیل محتوای فراوان آهن موجود در آن از بروز بیماری کم خونی یا آنمی پیشگیری کرده و برای دوران قاعدگی و پریود زنان و رشد کودکان و نوجوانان بسیار مفید است.

اسفناج جایگزین خوبی برای گوشت قرمز محسوب می‌شود زیرا علاوه بر آهن فراوان، حاوی کالری و چربی کمتری می‌باشد.

16. کنترل تیروئید

اسفناج سرشار از ید است که برای افراد مبتلا به مشکلات غده تیروئید مفید باشد. ید از مواد معدنی ضروری برای ساخت هورمون‌های تیروئید است و سلول های تیروئیدی تنها سلول‌هایی هستند که ید را جذب می‌کنند.

17. ضد انعقاد خون

یکی از خواص اسفناج این است که دارای مقادیر زیادی ویتامین K1 است. ویتامین K1 نقش‌های اساسی زیادی در بدن دارد که مهم‌ترین آن در انعقاد خون است. کسانی که داروهای ضد انعقاد خون به مانند وارفارین مصرف می‌کنند می‌بایست به صورت نظارت شده از اسفناج استفاده کنند.

18. ضد انگل

اسفناج از سبزیجات ضد انگلی است که از غشای مخاطی معده محافظت کرده و از بروز زخم معده جلوگیری می‌کند.

19. پیشگیری از آسم

خطرات ابتلا به آسم در افرادی که میزان بالایی از مواد مغذی از جمله بتاکاروتن را دریافت کنند بسیار کمتر است. این سبزی منبع عالی بتاکاروتن بوده و تا حد زیادی نیاز بدن را به این ماده ی غذایی تامین می‌کند. علاوه بر اسفناج زردآلو، کلم بروکلی، طالبی، کدوتنبل و هویچ نیز منابع عالی این ماده غذایی هستند.

20. سم زدایی بدن

اسفناج دارای خاصیت سم زدایی بوده و مصرف آن باعث تنظیم متابولیسم بدن، افزایش سطح هموگلوبین و بالا بردن سطح انرژی بدن می‌شود.

21. سلامت کبد و درمان کبد چرب

اسفناج حاوی مقادیر بالایی کربوهیدرات، آب و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که برای سلامت کبد مفید هستند، تحقیقات نشان داده که سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج برای سم‌زدایی از کبد و درمان کبد چرب مفید هستند.

22. درمان سرماخوردگی و آنفلونزا

اسفناج حاوی مقادیر بالایی ویتامین A و ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و برای درمان بیماری‌های باکتریایی و ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلونزا مفید هستند.

23. درمان افسردگی

مقادیر بالای روی و منیزیم موجود در اسفناج استرس و اضطراب را کاهش داده و برای درمان افسردگی مفید هستند.

24. درمان بی خوابی

اسفناج دارای ویتامین B6، و منیزیم است. B6 به ما کمک می‌کند سروتونین را تولید کنیم، هورمونی که ما را آرام می‌کند و به تنظیم خواب و چرخه‌های بیدار کمک می‌کند.

25. خواص اسفناج در بارداری

اسفناج منبع غنی فولات است که باعث رشد طبیعی سیستم عصبی جنین شده و از نقص لوله عصبی جلوگیری می‌کند. فولات همچنین رشد بافت‌های بدن جنین را بهبود می‌بخشد و به عملکرد سلولی کمک می‌کند. آهن موجود در اسفناج از بروز کم خونی در دوران بارداری پیشگیری و فیبر فراوان اسفناج، یبوست بارداری را درمان می‌کند. بنابراین اگر باردار هستید، گنجاندن اسفناج در رژیم غذایی شما قطعا یک ایده‌ی خوب است.

خواص اسفناج برای پوست و زیبایی

حجم زیاد ویتامین A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده و رطوبت مورد نیاز آن را تأمین می‌کند. به این شکل، این ماده برای مقابله با پسوریازیس، آکنه و حتی چین و چروک پوست نیز سودمند خواهد بود.

26. جوانسازی پوست صورت

اسفناج غنی از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که باعث تخریب رادیکال‌های آزاد در بدن شده و از پیری زودرس جلوگیری کرده و باعث جوانسازی پوست صورت می‌شود.

27. ضد آفتاب طبیعی

اسفناج منبع غنی ویتامین B است که از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید محافظت کرده و از بروز سرطان پوست جلوگیری می‌کند.

28. جلوگیری از پیری زودرس

اسفناج دارای خواص آنتی اکسیدانی است و با آسیب رادیکال‌های آزاد مقابله کرده و از پیری پوست جلوگیری می‌کند. مصرف منظم اسفناج به حفظ سلامت و جوانسازی پوست کمک می‌کند.

29. ترمیم و روشن کننده پوست

اسفناج به دلیل ویتامین K و فولات فراوان به درمان آکنه و رفع کبودی و لکه های تیره پوست کمک کرده و باعث روشن شدن پوست می شود. ویتامین A و C  نقش مهمی در بهبود و رشد سلول های پوستی دارد.

30. درمان سوختگی

برای درمان سوختگی تعدادی برگ اسفناج را در روغن زیتون جوشانده و به صورت ضماد روی نواحی سوختگی قرار دهید.

خواص اسفناج برای مو

اسفناج سرشار از ویتامین A بوده و در مرطوب نگه داشتن موها بسیار موثر است. به علاوه این ویتامین برای رشد همه ی بافت ها از جمله پوست و مو بسیار ضروری و موثر است.

31. جلوگیری از ریزش مو

کمبود آهن یکی از دلایل شایع ریزش مو است. اسفناج این کمبود را به خوبی رفع می‌نماید.

32. افزایش رشد مو

مواد مغذی موجود در اسفناج از جمله ویتامین C، B، E و پتاسیم، کلسیم، منیزیم و اسیدهای چرب امگا 3 برای رشد سالم موها مفید بوده و آهن با بهبود اکسیژن رسانی به فولیکول@های مو، رشد مو را افزایش داده و تارهای مو را ضخیم می‌کند.

مضرات اسفناج

اسفناج ضرر خاصی برای بدن ندارد، اما اگر در برخی شرایط از اسفناج استفاده شود، ممکن است خطرناک باشد.

• اسفناج بعلت داشتن اگزالات برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگ‌های کلیه و مثانه مناسب نیست. ضمن آنهایی که سرد مزاج هستند، باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل و هل میل نمایند.
• افراد مبتلا به اسهال نباید اسفناج مصرف کنند زیرا اسفناج به‌دلیل خاصیت ملین بودنش موجب تشدید اسهال می‌شود.
• زیاده‌روی در مصرف اسفناج موجب بروز آکنه در برخی از افراد می‌شود. بنابراین همواره باید نه تنها در مصرف اسفناج بلکه در مصرف هر ماده غذایی تعادل را درنظر داشت.
• افراد مبتلا به نفریت، نقرس، روماتیسم، بیماری‌های کبد و صفراوی و روده اثنی عشر در مصرف اسفناج احتیاط کنند.
• در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون از مصرف اسفناج اجتناب کنید زیرا باعث لخته شدن خون می‌گردد.
• خواص اسفناج و ماست: کلسیم موجود در ماست باعث دفع آهن اسفناج از بدن خواهد شد، بنابراین باید مصرف‌کنندگان که اکثراً اسفناج با ماست مصرف می‌کنند توجه داشته باشند تداخل غذایی این دو ماده پراهمیت علاوه بر دفع آهن موجب از بین رفتن قسمتی از کلسیم نیز می‌شود.

اسفناج خام یا پخته؟

پاسخ این سوال بسته به خواصی که می‌خواهید از اسفناج دریافت کنید متفاوت است اما به طورکلی طریقه مصرف اسفناج خام یا پخته تفاوت‌هایی دارد.

• در کل پختن سبزی‌ها می‌تواند آنتی‌اکسیدان موجود در آن‌ها را بالا ببرد. چون گرم کردن سبزیجات باعث می‌شود دیوار سلول‌های آن‌ها شکسته شود و به آزاد کردن آنتی‌اکسیدان آن‌ها کمک می‌کند؛ بنابراین برای مقابله با بیماری‌های قلب و ریه مصرف اسفناج پخته بهتر است.
• اسفناج پخته همچنین ماده‌ای به نام لوتئین دارد که از بیماری آب مروارید و انحطاط ماکولا جلوگیری می‌کند.
• اسفناج باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود. چه پخته باشد چه خام! ولی پخته‌اش مقوی‌تر است.
• پختن این سبزیجات باعث آزادسازی کلسیم گرفتار شده در اسید اگزالیک می‌شود و جذب کلسیم را افزایش می‌دهد. برای مثال سه لیوان اسفناج خام دارای 90 میلی‌گرم کلسیم است درحالی که تنها یک لیوان اسفناج پخته سه برابر کلسیم موجود در سه لیوان خام آن را دارد یعنی 259 میلی‌گرم.
• پختن اسفناج همچنین منیزیم و آهن موجود در آن را بالا می‌برد.

کلام آخر:

سعی کردیم در این مطلب تمام خواص اسفناج را به تفکیک توضیح دهیم. امیدواریم که با خواندن این مطلب به این نتیجه رسیده باشید که از اسفناج در برنامه غذایی خودتان استفاده کنید.

• healthline
• organicfacts
• stylecraze

• فشار خون بالا
• کم خونی
• دیابت
• کاهش فشار خون
• سم زدایی بدن
• کبد چرب
• جوانسازی پوست