عوارض رژیم کتوژنیک چیست؟ 13 عارضه جانبی که باید بدانید
کتوژنیک، یک رژیم غذایی کوتاه مدت و مناسب لاغری است. اما این رژیم کتوژنیک مثل تمام رژیم‌های غذایی عوارضی هم دارد که در این مطلب شایع‌ترین عوارض رژیم کتوژنیک را توضیح داده‌ایم. رژیم کتوژنیک، یک برنامه غذایی عالی برای کاهش وزن و کاهش قند خون است اما می‌تواند عوارض جانبی برای سلامت بدن در پی داشته باشد. در ادامه با معرفی عوارض جانبی رژیم غذایی کتوژنیک همراه زوم لایف باشید.
عوارض شایع در رژیم کتوژنیک
عوارض رژیم غذایی کتوژنیک به طور معمول خطرناک نیستند. از عوارض آن می‌توان به یبوست، کاهش قند خون یا سوء هاضمه اشاره نمود. البته در رژیم با کربوهیدرات کم، اثرات دیگری نظیر ایجاد سنگ کلیه یا افزایش سطح اسید بدن شود (اسیدوز).
علیرغم اینکه این رژیم برای افرادی که از نظر جسمی در سلامت هستند مشکلی ایجاد نمی‌کند اما این امکان نیز وجود دارد که در مواردی عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. از این عوارض تحت عنوان آنفولانزای کتو (Keto Flu) نام برده می‌شود. این عارضه چند روزی بیشتر به طول نخواهد انجامید و از علائم آن می‌توان به ضعف در عملکرد مغز، افزایش اشت‌ها، برخی مشکلات گوارشی، پایین آمدن سطح انرژی و نیز ناتوانی در تمرینات ورزشی اشاره کرد.
- برای کم‌کردن شانس بروز این عوارض می‌بایست قبل از قطع کامل ورود کربوهیدرات‌ها به بدن، چند هفته‌ای را با برنامه رژیم کم کربوهیدرات شروع کرد. این استراتژی باعث می‌شود تا بدن بیاموزد که برای تولید انرژی مورد نیاز خود می‌بایست به سوزاندن چربی‌ها روی بیاورد.
یکی دیگر از عوارض رژیم کتوژنیک برهم خوردن تعادل آب و مواد معدنی در بدن است. از این رو اضافه کردن اندکی نمک به وعده های غذایی روزانه و یا مصرف مکمل‌های مواد معدنی (با نظر پزشک) می تواند به بدن شما کمک کند.
- با نظر پزشک میتوانید بصورت روزانه 3000 تا 4000 میلی‌گرم سدیم، 1000 میلی‌گرم پتاسیوم و 300 میلی‌گرم منیزیم مصرف کنید تا این عارضه را نیز به حداقل برسانید.
شایع‌ترین عوارض رژیم کتوژنیک که در روزهای ابتدایی رژیم در اکثر افراد ظاهر می‌شود به شرح زیر می‌باشد:
- تشنگی بیش از حد؛
- تکرر ادرار؛
- خستگی؛
- گرسنگی؛
- سردرگمی، اضطراب؛
- احساس سبکی سر و لرزش؛
- تعریق؛
- سردرد؛
- سستی و بیحالی؛
- حالت تهوع؛
- سردرگمی و گیجی؛
- گرفتگی عضلات پا؛
- یبوست؛
- بوی بد دهان؛
- کاهش عملکرد فیزیکی؛
- ریزش مو؛
1. رژیم کتو و مادران شیرده
مطالعات مرتبطی درباره ی رژیم کتو و شیر دادن انجام شده است، اگرچه در حال حاضر هیچ چیزی به خوبی مورد تحقیق قرار نگرفته است. تاکنون دریافت شده که داشتن رژیم های غذایی کتوژنیک در هنگام شیر دهی معمولا سالم است.
توصیه شده است که هنگام شیردهی برای کمک به بدن برای تولید شیر، 30 تا 50 گرم کربوهیدرات اضافی از میوه ها استفاده کنید. همچنین ممکن است شما مقداری کالری اضافی هم مصرف کنید. یه خصوص 300 تا 500 کالری چربی اضافی برای کمک به تولید شیر. شما باید همواره با پزشک متخصص در ارتباط باشید.
2. ریزش مو در رژیم کتوژنیک
اگر پس از گذشت 5 ماه از رژیم غذایی کتوژنیک دچار ریزش مو شدید، این معمولا موقت است. می توانید مولتی ویتامین مصرف کنید و کارهایی را که همیشه انجام می دادید، انجام دهید. اگرچه ریزش مو در رژیم غذایی کتوژنیک بسیار نادر است، شما می توانید خطر ریزش مو را با داشتن 8 ساعت خواب در شبانه روز و محدود نکردن بیش از حد کالری ها، کاهش دهید.
3. سنگ کلیه با رژیم کتو
تحقیقات کمی در مورد رژیم غذایی کتوژنیک و سنگ کلیه انجام شده. اما بیشتر مردمی که به آن مبتلا شدند، بهبود یافتند و درمان شدند. تنها مشکلی که گزارش شده است افزایش برخی ناراحتی‌ها در آغاز رژِیم کتوژنیک است که اگر شما آن را تحمل نمایید، بهبود می‌یابد.
پرسش دیگری که بسیار مطرح می‌شود، این است که اگر شخصی کیسه صفرا خود را برداشته باشد، آیا می تواند رژیم لاغری کتوژنیک را اجرا کند؟ پاسخ مثبت است. شما ممکن است چربی خود را به تدریج افزایش دهید تا زمانی دیگر به بدن خود اجازه بدهید از آن استفاده کند.
بالا رفتن کلسترول خون در رژیم کتوژنیک
3. افزایش کلسترول در رژیم کتو
تحقیقات بسیاری درباره سطح کلسترول در رژیم کتوژنیک انجام شده است که نتیجه آنها بالا رفتن سطح کلسترول خون در رژیم کتوژنیک بود. کلسترول بالا به طور کلی به دلیل افزایش HDL (کلسترول خوب) است که احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌‌دهد. ممکن است میزان تری گلیسیرید شما افزایش یابد، اما این چیزی عادی است به خصوص برای افرادی که در حال کاهش وزن هستند. این افزایش با کاهش وزن، کم و عادی خواهد شد.
درصد کمی از مردم در رژیم کتوژنیک هستند که افزایش LDL را تجربه می کنند. این افزایش معمولا طبیعی است (هرچند آزمایش آن سخت‌تر است). خطر کلسترول LDL به اندازه و غلظت آن بستگی دارد که نشان داده شده که در کتوژنیک سالم هستند.
5. رژیم کتوژنیک و سوء هاضمه
به طور کلی، با آغاز رژیم کتوژنیک از سوء هاضمه و سوزش سر دل خلاص می‌شوید. اگر مشکلی داشتید، خوب است چربی مصرفی خود را محدود کنید و به تدریج مقداری را که در روز مصرف می‌کنید، افزایش دهید.
6. رژیم غذایی کتوژنیک و خارش پوست
دلیل علمی خاصی درباره ی خارش برخی افراد در هنگام استفاده از رژیم غذایی کتوژنیک وجود ندارد. تنها چند تجربه اندک درباره ی خارش افراد وجود دارد و در اینجا درباره آن ها صحبت می‌شود. بنابراین حکایات، این خارش باعث تحریک استون می‌شود که در عرق دفع می‌شود (به همین دلیل ممکن است شما بد نفس بکشید).
برای حل این مشکل بهتر است لباس مناسب‌تری بپوشید و عرق کنید. همچنین خوب است پس از عرق کردن حمام کنید. اگر مشکل آخر را دارید، بهتر است کربوهیدرات بیشتری بخورید یا فعالیت‌های بدنی خود را تغییر دهید.
7. گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات (بیشتر گرفتگی عضلات پا) یکی از عوارض بسیار معمول رژیم لاغری کتوژنیک است. این گرفتگی بیشتر در صبح زود یا شب اتفاق می افتد. اما به طور کلی این یک مسئله بسیار جزئی است. این نشانه ای از کمبود مواد معدنی به خصوص منیزیم در بدن است. به اندازه کافی مایعات بنوشید و در غذایتان نمک بریزید. این کار منیزیم را بیشتر می کند و این مشکل حل می‌شود.
یبوست در رژیم کتوژنیک
8. رژیم کتو و یبوست
بزرگترین علت یبوست؛ کم آبی است. یک راه حل ساده این است که آب بیشتری بنوشید و سعی کنید مقدار آن را به یک گالن در روز بیشتر نزدیک کنید. سبزیجات فیبر دارند و استفاده از آنها معمولا می تواند مفید باشد. گرفتن فیبر از سبزیجات این مشکل را حل می‌کند. اگر این کافی نبود، پودر پوسته پوسته شده یا پروبیوتیک بخورید.
9. تپش قلب در رژیم کتو
وقتی بخواهید برای کاهش وزن از رژیم لاغری کتوژنیک استفاده کنید، ممکن است متوجه این شوید که قلب شما تندتر و محکم تر می تپد. این طبیعی است، پس نگران نباشید. اگر مشکل طول کشید، مایعات و نمک مصرف کنید. معمولا این کافی است تا این مشکل حل شود. اگر مشکل ادامه یافت، روزانه یک مکمل پتاسیم مصرف کنید.
10. کاهش عملکرد فیزیکی
ممکن است در آغاز رژیم غذایی کتوژنیک، محدودیت‌هایی را در فعالیت‌های خود مشاهده کنید، اما این فقط به خاطر عادت کردن بدن شما به این رژیم برای مصرف چربی است. هرچه بدن شما تغییر کند تا چربی را برای انرژی استفاده کند، همه‌ی استحکام و استقامت شما به حالت عادی بازمی‌گردد. اگر باز هم در انجام فعالیت خود مشکل داشتید، بهتر است قبل از انجام فعالیت خود کربوهیدرات مصرف کنید.
11. تکرر ادرار
در روزهای ابتدایی رژیم کتوژنیک بدن اقدام به سوزاندن گلیکوژن اضافی (گلوکز ذخیره شده ) در کبد و عضلات می‌کند و شکستن گلیکوژن مقدار زیادی آب در بدن شما آزاد می شود، بنابراین شما ناچارید برای دفع این آب دفعات بیشتری ادرار کنید.
12. از دست رفتن مواد معدنی استخوان‌ها
زمانی که بی کربنات مایع خارج سلولی و به دنبال آن ph خون کاهش می‌یابد، خون اسیدی شده و یا به اصطلاح اسیدوز صورت می‌گیرد. در این حالت استخوان‌های بدن شروع به از دست دادن مواد معدنی خود کرده و به همین خاطر میزان کلسیم دفع شده در ادرار افزایش می‌یابد.
13. اختلال در خواب شبانه
اختلال در خواب شبانه برای بعضی از افرادی که در رژیم غذایی کتوژنیک هستند نیز از عوارض رژیم کتوژنیک می باشد. نداشتن خواب خوب و رضایت بخش در طول شب برای افراد تحت رژیم های لاغری به علت کمبود انسولین و سروتونین است. برای جلوگیری از این اتفاق میتوانید از میان وعده‌هایی قبل از خواب استفاده کنید که دارای کربوهیدرات و پروتئین باشد.
سخن پایانی
در اینجا با شایع‌ترین عوارض رژیم کتوژنیک آشنا شدید. اگر می‌خواهید بدون عوارض جانبی از این رژیم غذایی بهره ببرید، بهتر است از یک برنامه غذایی مناسب با شرایط حسمانی خودتان استفاده کنید. در طول برنامه غذایی مطمئن شوید که به اندازه کافی آب می‌نوشید و غذاهایی که دارای منابع مواد مغذی هستند را می‌خورید.
